Wydanie nr 27 z 5.07.2024 r.

 

 

Chybie w gronie wyróżnionych!

Ekologiczne szranki rozstrzygnięte

Chybie w gronie laureatów prestiżowego konkursu ekologicznego organizowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Gratulacjom nie było końca.

Chybie w gronie laureatów prestiżowego konkursu ekologicznego organizowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Gratulacjom nie było końca.

Gala „Zielonych Czeków 2024” odbyła się w Kinoteatrze Rialto w Katowicach. Fundusz nagrodził laureatów czekami o wartości 10 tys. zł, unikalną, autorską statuetką oraz dyplomem. Było więc o co powalczyć. W tym roku uhonorowano laureatów w czterech kategoriach. Przyznano również nagrodę specjalną. I tak wśród wyróżnionych znalazł się Wojciech Sutor jako „Ekologiczna osobowość roku” za godną naśladowania postawę oraz inicjatywy związane z opieką nad rezerwatem „Segiet”, miasto Rybnik jako „Gmina przyjazna dla czystego powietrza” za kompleksowe działania antysmogowe, miasto Świętochłowice za „Inwestycję proekologiczną roku”, czyli remediacje terenów zdegradowanych i zanieczyszczonych w rejonie stawu Kalina, koło łowieckie w Nowinach za „Programy i akcje na rzecz ochrony przyrody oraz edukacji ekologicznej dzieci i młodzieży” oraz Bartłomiej Kubaczka, szesnastoletni działacz społeczny z gminy Lipowa. – Nagrody przyznawane są już od 30 lat, właśnie za działalność proekologiczną, postawę proekologiczną oraz działalność prośrodowiskową, wręczane nietuzinkowym osobom, instytucjom i organizacjom działającym na terenie województwa śląskiego – powiedział prezes WFOŚiGW w Katowicach Mateusz Pindel, który wraz z Zastępcą Prezesa Iwoną Gejdel-Targosz wręczał nagrody.

Wyróżnienia w poszczególnych kategoriach otrzymali Andreas Glenz oraz Przemysław Bartos (ekologiczne osobowości roku), gminy Pszczyna i Rydułtowy (gminy przyjazne dla czystego powietrza), Stowarzyszenie Polaris-OPP oraz Beskidzki Związek Pszczelarzy „Bartnik” (programy i akce na rzecz ochrony przyrody oraz edukacji ekologicznej). Co warto zaznaczyć, wśród laureatów znalazła się także gmina Chybie za proekologiczną inwestycję roku, a mianowicie przebudowę oczyszczalni ścieków w Mnichu. – To wyróżnienie jest dla nas dowodem, że nasze działania na rzecz ochrony środowiska są dostrzegane i doceniane. Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji tego projektu, a także gratulujemy laureatom nagród głównych – napisali chybscy samorządowcy.

W gali wziął udział wójt gminy Chybie, który otrzymał z rąk prezesa WFOŚiGW dyplom oraz gratulacje za zrealizowaną inwestycję. Całą uroczystość poprowadziła Gabriela Kaczyńska, dziennikarka. O akcent muzyczny zadbała Kapela PoPieronie z Beskidu Żywieckiego. (klk)


Eko-pracownia w Cisownicy

60 tys. zł – tyle pozyskała gmina Goleszów na zieloną pracownię w cisownickiej szkole.

W Śląskim Ogrodzie Botanicznym w Mikołowie odbyło się uroczyste wręczenie promes na utworzenie szkolnych ekopracowni placówkom oświatowym z województwa śląskiego. W plenerowej gali X edycji konkursu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach „Zielona pracownia 2024” uczestniczyli zaproszeni goście, przedstawiciele gmin i miast oraz zwycięskich szkół. Wśród nich była również delegacja ZSP w Cisownicy z dyrektorem Przemysławem Misiarzem na czele wraz z nauczycielką Beatą Pieńkowską oraz grupą uczniów, a także Sławomir Gaszek, kierownik Referatu Oświaty Urzędu Gminy w Goleszowie.

Celem przyświecającym twórcom cisownickiej zielonej pracowni jest rozwijanie wśród uczniów znajomości walorów przyrodniczych naszego regionu, kształtowanie odpowiedzialności za stan środowiska i kształtowanie właściwych nawyków proekologicznych. Zajęcia w pracowni mają umożliwić uczniom zdobywanie wiedzy poprzez doświadczanie i pracę w grupach, a także pozwolić na indywidualne rozwijanie swoich zainteresowań i pasji w dziedzinie zjawisk geograficznych, przyrodniczych i ekologicznych. Wzrost zainteresowania uczniów naukami przyrodniczymi będzie możliwy m.in. dzięki wyposażeniu w nowoczesne pomoce dydaktyczne, sprzęt multimedialny oraz w estetyczne i funkcjonalne umeblowanie.

– Jestem niezwykle dumna z tego, że nasza gmina po raz kolejny realizuje tak ważny projekt jak zielona pracownia, tym razem we współpracy ze Szkołą Podstawową im. Jury Gajdzicy w Cisownicy. Wierzę, że dzięki temu przedsięwzięciu młodzi ludzie będą bardziej świadomi otaczającej nas przyrody i będą pielęgnować w sobie postawy proekologiczne, które są tak ważne w dzisiejszych czasach. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do sukcesu tego projektu – komentuje wójt Sylwia Cieślar. (klk)


Badali korzyści z Obszarów Natura 2000

Obszary Natura 2000 w Dolinie Górnej Wisły przynoszą liczne korzyści. Następuje m.in. wzrost atrakcyjności turystycznej regionu i rozwój agroturystyki, chronione jest także dziedzictwo kulturowe – wynika tak z badań „Ocena wpływu społeczno-gospodarczego zrealizowanych działań w ramach projektu LIFE.VISTULA.PL na lokalną gospodarkę i społeczeństwo, a także na funkcję ekosystemu oraz turystykę”.
Monitoring ruchu turystycznego pokazał, że głównymi odwiedzającymi Dolinę Górnej Wisły są rodziny z dziećmi, pary i grupy kilkuosobowe. Goście spędzają tutaj zazwyczaj kilka godzin, głównie w weekendy. Najczęstszą formą wypoczynku są spacery oraz turystyka piesza i rowerowa, dominują zaś mieszkańcy Śląska i Małopolski.

Osobną grupą odwiedzających stanowią natomiast wędkarze, którzy przyjeżdżają tu głównie pojedynczo na więcej niż jeden dzień, nocując w namiotach lub przyczepach kempingowych.

Badania ankietowe pokazały, że projekt LIFE.VISTULA.PL przyczynił się do poprawy stanu ochrony środowiska na obszarach Natura 2000, zwiększenia świadomości ekologicznej wśród lokalnych społeczności oraz rozwoju turystyki i rekreacji w regionie. Dalsze działania powinny koncentrować się na kontynuacji prac związanych z ochroną przyrody, wsparciu gospodarki rybackiej oraz promocji zrównoważonego rozwoju turystyki, aby zapewnić długotrwałe korzyści dla środowiska i społeczności lokalnych.
Opracowanie zostało wykonane na podstawie badań terenowych przeprowadzonych wśród m.in. mieszkańców, turystów, zarządców stawów hodowlanych, wędkarzy, ornitologów, przedstawicieli sektora turystycznego i przedstawicieli samorządów. Dostarczyły one wielu ciekawych informacji na temat oddziaływania projektu LIFE.VISTULA.PL na lokalną gospodarkę i społeczeństwo, a także na funkcję ekosystemu i usługi ekosystemowe. (wk)


Zanim kupisz pompę ciepła wykonaj audyt

Planujecie zakup pompy ciepła? Pamiętajcie, że od 14 czerwca nastąpiły ważne zmiany w programie „Czyste Powietrze”.

Nowe rozwiązania mają zapewnić osobom korzystającym z programu możliwość odpowiedniego wyboru urządzeń grzewczych, właściwych dla danego domu, a także uchronić użytkowników pomp ciepła przed zawyżonymi rachunkami za energię.
Do najważniejszych zmian, które dotyczą beneficjentów programu „Czyste Powietrze”, a jakie weszły w życie od 14 czerwca 2024 r., należy obowiązek wyboru pomp ciepła z listy zielonych urządzeń i materiałów oraz obowiązek wykonania audytu energetycznego.
– Program „Czyste Powietrze” nie stoi w miejscu, cały czas się rozwija. Wprowadziliśmy już kilka ważnych zmian, aby zwiększyć jego efektywność i szczelność. Odtąd najwyższy poziom dofinansowania może dotyczyć tylko jednego domu na jednego wnioskodawcę. Doprecyzowaliśmy zasady prefinansowania i pełnomocnictw przy wypłacie dotacji. Aby zapewnić jak najlepszą ochronę beneficjentek i beneficjentów, wprowadzamy też obowiązek wyboru z listy ZUM pomp ciepła i kotłów na biomasę – powiedziała Dorota Zawadzka‐Stępniak, prezes Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Co ważne, osoby decydujące się na instalację pompy ciepła muszą od 14 czerwca tego roku wykonać najpierw audyt energetyczny, który wykaże, jakie źródło ciepła będzie właściwym rozwiązaniem dla danego budynku. Zależy nam, aby rozwiązania techniczne były dostosowywane do właściwego zapotrzebowania na energię w budynku, dlatego tak ważne jest przygotowanie dobrego audytu energetycznego. Na taki audyt także zapewniamy wsparcie finansowe – stwierdza.

Dofinansowanie do wykonania audytu energetycznego wynosi do 1,2 tys. zł i pokrywa do 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Jak wskazują doradcy energetyczni, nadal brakuje powszechnej wiedzy o tym, że pompa ciepła nie w każdym budynku jest dobrym rozwiązaniem i w przypadku starych domów nierzadko niezbędna jest najpierw ich termomodernizacja, czyli docieplenie przegród, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej oraz modernizacja instalacji centralnego ogrzewania. To właśnie audyt energetyczny pomoże przygotować inwestorowi optymalny zakres takich prac i pomoże obniżyć rachunki za energię.

Trzeba też pamiętać, że od 14 czerwca 2024 r. pompy ciepła w ramach programu „Czyste Powietrze” są kosztem kwalifikowanym wyłącznie, jeśli ich parametry techniczne zostaną potwierdzone wpisem na listę zielonych urządzeń i materiałów. Docelowo trafią tam tylko te urządzenia, dla których badania akredytowanego laboratorium zlokalizowanego w kraju UE lub EFTA potwierdzą ich parametry techniczne.
Obowiązek wyboru z listy ZUM dotyczy także kotłów zgazowujących drewno o podwyższonym standardzie oraz kotłów na pellet o podwyższonym standardzie. W tym przypadku jednak firmy nie muszą przechodzić żadnych nowych procedur, ponieważ dla tego typu urządzeń nie są wymagane żadne nowe dokumenty.

Program „Czyste Powietrze”, realizowany w latach 2018-29, to największa proekologiczna inicjatywa służąca walce ze smogiem i poprawie efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych. (wk)


Miliony dla zaangażowanych w program „Czyste Powietrze”

Niemal pół miliarda złotych (488 mln) trafi z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do samorządów, aby wesprzeć je w skutecznej realizacji programu „Czyste Powietrze”. Fundusz usprawnia ten program, aby skutecznie likwidować kopciuchy i termomodernizować domy w całej Polsce.

– Doceniamy kluczową rolę gmin w tym programie i z pełnym zaufaniem chcemy im powierzyć dodatkowe fundusze i nowe zadania. Podjęliśmy decyzję o dalszym finansowaniu gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych „Czystego Powietrza” na kolejny rok. To pomaga nam docierać z ofertą do Polek i Polaków potrzebujących dofinansowania do wymiany kopciuchów i termomodernizacji swoich domów – powiedziała prezes Zarządu NFOŚiGW Dorota Zawadzka-Stępniak.

Obecnie w program „Czyste Powietrze” zaangażowanych jest 2160 polskich gmin (ok. 87 proc.). W punktach konsultacyjno-informacyjnych wszyscy zainteresowani uzyskują niezbędne odpowiedzi na pytania o dofinansowanie w tym programie.
Dzięki zaś finansowaniu z Narodowego Funduszu gminy otrzymują: do 35 tys. zł na uruchomienie i prowadzenie punktu „Czystego Powietrza” (przez rok od dnia zawarcia porozumienia lub aneksu umowy), 150 zł za każdy złożony wniosek o dofinansowanie na podwyższony lub najwyższy poziom dofinansowania, 50 zł za każdy wniosek o podstawowy poziom dofinansowania, 25 zł za informację dla wnioskodawcy o możliwości złożenia w banku wniosku o kredyt z dofinansowaniem na częściową spłatę kapitału, 150 zł ryczałtu za każdy przekazany do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej wniosek o płatność końcową. Przewidywany budżet finansowania gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych na najbliższy rok wynosi 96 mln zł.
Przy tym finansowanie punktów konsultacyjno-informacyjnych w kolejnym roku będzie dotyczyło wszystkich gmin – niezależnie od tego, czy miały już wcześniej podpisane porozumienie z wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej, czy przystąpią do współpracy dopiero w 2024 r.

– Przed nami nowe wyzwanie, czyli powierzenie zainteresowanym gminom roli operatorów programu „Czyste Powietrze”. Gmina-operator będzie towarzyszyć naszym beneficjentom w całej ścieżce dotacyjnej. Od planowania przedsięwzięcia, przez wnioskowanie o dofinansowanie, aż po rozliczenie inwestycji. Skorzystają na tym i beneficjenci i gminy. Analizujemy też możliwość dołączenia – oprócz gmin – operatorów zewnętrznych – powiedział wiceprezes Zarządu NFOŚiGW Robert Gajda.

W tym roku NFOŚiGW przedstawi gminom nowe możliwości współpracy – w roli operatorów programu „Czyste Powietrze”. Oznacza to, że ich zadaniem będzie dotarcie do potencjalnych beneficjentek i beneficjentów, którzy nie są w stanie samodzielnie uzyskać dofinansowania z programu. System zachęt będzie najkorzystniejszy dla tych gmin, które zaoferują swoim mieszkańcom kompleksowe wsparcie.
NFOŚiGW pracuje nad szczegółami nowego rozwiązania, bazując na doświadczeniach zebranych w tym zakresie w województwach małopolskim i świętokrzyskim, w których od 2023 r. pilotażowo działają już tacy operatorzy. Budżet tego zadania w perspektywie do 2029 r. wyniesie 367 mln zł. (wk)żet tego zadania w perspektywie do 2029 r. wyniesie 367 mln zł. (wk)