Zielona Pracownia – nowy rozdział w edukacji ekologicznej szkoły
Przystanek na drodze do wiedzy
Nastał dzień, na który w Istebnej długo czekano. W beskidzkich groniach powstała kolejna zielona pracownia, dofinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Korzystać z niej będą dzieci, które do Trójwsi Beskidzkiej przyjeżdżają, by podreperować swoje zdrowie.
ielona pracownia została utworzona w Zespole Szkół Specjalnych im. dr. Stanisława Kopczyńskiego, który działa przy Wojewódzkim Centrum Pediatrii „Kubalonka” w Istebnej. Na jej uruchomienie placówka w Istebnej, będąca jedną z jednostek organizacyjnych samorządu województwa śląskiego, otrzymała 48 tys. zł w konkursie „Zielona Pracownia ’2024” Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. W efekcie powstała nowoczesna i inspirująca przestrzeń o nazwie „Przystanek Zielona Przełęcz”.
– Miałam ogromną przyjemność uczestniczyć w tym wyjątkowym wydarzeniu, które otwiera nowy rozdział w edukacji ekologicznej szkoły, dając uczniom możliwość nauki w otoczeniu sprzyjającym trosce o środowisko. Jestem dumna, że mogłam być częścią tego projektu i zobaczyć, jak wielkie możliwości daje to miejsce naszym uczniom. Zielona Pracownia to nie tylko sala. To krok w stronę troski o środowisko i lepszą przyszłość dla młodych pokoleń. To również budowanie świadomości ekologicznej – podkreśla Iwona Gejdel-Targosz, zastępca prezesa zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. W wydarzeniu uczestniczyli również m.in. Joanna Bojczuk – członek Zarządu Województwa Śląskiego, dyrektor szkoły – Daria Węgrzyn-Welc.
Trzymaj rękę na zielonym pulsie!
Już niedługo pojawi się kolejna szansa dla szkół w regionie, które jeszcze nie mają w swoich murach zielonej przestrzeni. Wkrótce bowiem rusza kolejna – jedenasta – edycja konkursu „Zielona Pracownia’2025”.
Jego celem jest dofinansowanie w formie dotacji wniosków dotyczących utworzenia pracowni na potrzeby nauk przyrodniczych, biologicznych, ekologicznych, geograficznych, chemiczno-fizycznych czy geologicznych w klasach 4-8 szkół podstawowych oraz w szkołach średnich.
Dotacja będzie udzielana z uwzględnieniem efektów zadania i możliwości finansowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach do wysokości 80 proc. kosztów kwalifikowanych z zastrzeżeniem, że maksymalna kwota dotacji nie może przekroczyć 48 000 zł.
Wnioski w konkursie „Zielona Pracownia’2025” składać będzie można w terminie od 1 do 31 marca br. Na stronie internetowej katowickiego funduszu znajdują się aktualny regulamin oraz wzory dokumentów, które należy złożyć chcąc ubiegać się o dofinansowanie. Komplet dokumentów należy przesłać listem poleconym, kurierem bądź dostarczyć osobiście do siedziby Funduszu pod adresem: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul. Plebiscytowa 19, 00-035 Katowice. Składanych dokumentów nie należy: zszywać, bindować, wkładać do koszulek, teczek ani segregatorów, za wyjątkiem nośników elektronicznych. Komplet dokumentów można również złożyć w formie elektronicznej za pośrednictwem elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP), na elektroniczną skrzynkę podawczą WFOŚiGW lub z wykorzystaniem usługi e-Doręczeń, zgodnie z instrukcją zamieszczoną na stronie www.wfosigw.katowice.pl/kontakt/epuap.html (kredo)
A może… pod chmurką?
Zbliża się inauguracja III edycji konkursu „Ekopracownia pod chmurką 2025”, a co za tym idzie szansa na pozyskanie funduszy na nową przestrzeń do nauki. Konkurs startuje 1 kwietnia. To więc ostatni dzwonek, by solidnie się do niego przygotować!
Konkurs „Ekopracownia pod chmurką 2025” skierowany jest do organów prowadzących placówki oświatowe z terenu województwa śląskiego. Jego celem jest utworzenie na terenie należącym do placówki oświatowej pracowni dedykowanej prowadzeniu zajęć dydaktycznych na świeżym powietrzu. Chodzi o lekcje z zakresu przyrody, biologii, ekologii, geografii, geologii itp. w szkołach podstawowych oraz szkołach średnich.
Dotacja będzie udzielana z uwzględnieniem efektów zadania i możliwości finansowych organizatora konkursu – Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach – do wysokości 80 proc. kosztów kwalifikowanych z zastrzeżeniem, że maksymalna kwota dotacji nie może przekroczyć 70 000 zł.
Wnioski będzie można składać w terminie od 1 do 30 kwietnia br. Na stronie funduszu można znaleźć odpowiednie wzory dokumentów i aktualny regulamin konkursu. (kredo)
Jak zdobyć dopłatę do elektryka?
„NaszEauto” rusza
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wraz z resortem klimatu i środowiska uruchomiły program „NaszEauto”. Na dopłaty do zakupu samochodów elektrycznych przeznaczonych zostanie 1,6 mld zł ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności Polski.
Nabór wniosków ruszył 3 lutego. Maksymalna kwota wsparcia wynosi 40 tys. zł. O dotacje do zakupu, leasingu, wynajmu długoterminowego mogą starać się osoby fizyczne oraz osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Do wsparcia kwalifikują się wyłącznie nowe samochody elektryczne kategorii M1, wcześniej niezarejestrowane, których cena nie przekracza 225 tys. zł netto.
– Chcemy umożliwić i ułatwić polskim rodzinom zakup aut elektrycznych. Jesteśmy świadomi, że takie pojazdy to przyszłość motoryzacji. Dlatego prezentujemy program „NaszEauto”, który stawia na dofinansowanie zakupu aut elektrycznych, a nie opodatkowanie spalinowych – informuje Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
Co istotne, program skonstruowany jest w ten sposób, że poza bazową kwotą wsparcia zapewnione są również dwa rodzaje premii dodatkowej. – Jedna to premia za złomowanie. Zależy nam na tym, aby przy promowaniu zakupu lub leasingu samochodu elektrycznego również złomować te samochody spalinowe, które przestają być wykorzystywane przez beneficjenta. Mamy również premię za niski dochód – wyjaśnia Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program „NaszEauto” promuje także zakup samochodów elektrycznych w dużych rodzinach i wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, którzy stanowią 85 proc. przedsiębiorców w Polsce.
Wsparciem objęte zostaną fabrycznie nowe elektryczne samochody osobowe o przebiegu do 6 tys. km, które przed zakupem nie były zarejestrowane (w maksymalnej cenie 225 tys. zł netto, bez VAT). Do programu kwalifikują się również pojazdy demonstracyjne, np. używane do jazd próbnych na tablicach dealerskich.
Bazowa wysokość wsparcia dla osób fizycznych przy zakupie auta wynosi 18 750 zł. Dotacja wzrośnie o 10 tys. zł w przypadku zezłomowania samochodu spalinowego kategorii M1, którego ostateczny odbiorca wsparcia był właścicielem bądź współwłaścicielem co najmniej 3 lata oraz zezłomowanie samochodu nastąpiło nie wcześniej niż 1 lutego 2020 roku. Osoby fizyczne z dochodem nie przekraczającym 135 tys. zł otrzymają dodatkowe dofinansowanie w wysokości 11 250 zł. Osoby posiadające Kartę Dużej Rodziny otrzymają dofinansowanie w wysokości 30 tys. zł. Dotacja wzrośnie o 5 tys. zł w przypadku zezłomowania samochodu spalinowego kategorii M1, 5 tys. zł przy niskim dochodzie. Natomiast w przypadku leasingu aut elektrycznych podstawowa kwota wsparcia dla osób fizycznych i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą wynosi 30 tys. zł. W przypadku zezłomowania samochodu spalinowego kategorii M1 dotacja dla osób fizycznych wzrośnie o 5 tys. zł, a dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą o 10 tys. zł. Osoby fizyczne z dochodem nie przekraczającym 135 tys. zł otrzymają dodatkowe dofinansowanie 5 tys. zł.
Jak uzyskać wsparcie finansowe? Pierwszym krokiem będzie zakup samochodu elektrycznego. Pojazd musi zostać zarejestrowany (nie kwalifikują się pojazdy, które zarejestrowane zostały na dealera), należy wykupić ubezpieczenie OC, dodatkowo wymagane jest ubezpieczenie AC (w przypadku, gdy ostateczny odbiorca wsparcia to JDG na polisie musi być wskazane, że pojazd przeznaczony jest do celów zarobkowych lub ubezpieczonym musi być JDG – nie osoba fizyczna).
W przypadku leasingu bądź wynajmu długoterminowego pojazdu elektrycznego przed złożeniem wniosku do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, należy podpisać umowę leasingową/wynajmu długoterminowego, dokonać zapłaty opłaty wstępnej (lub równoważnej) oraz podpisać protokół przekazania pojazdu do używania lub używania i pobierania pożytków. Umowa leasingu bądź wynajmu musi dotyczyć okresu co najmniej 2 lat.
Dokumenty można składać wyłącznie on-line do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z wykorzystaniem platformy Generator Wniosków o Dofinansowanie dostępnej na www.gwd.nfosigw.gov.pl (kredo)
Poszukują siedlisk nietoperzy
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach zbiera informacje o siedliskach nietoperzy w województwie śląskim. Prowadzona inwentaryzacja umożliwi przygotowanie działań ochronnych na przełomie 2025 i 2026 roku.
Na świecie żyje ponad 980 gatunków nietoperzy, z czego w Polsce – 25. Część z nich jest zagrożona wyginięciem, dlatego polskie nietoperze objęte są ścisłą ochroną gatunkową. Zabronione są wobec nich wszelkie działania narażające je na zranienie lub śmierć.
Ściśle chroniony jest m.in. podkowiec mały – najmniejszy polski nietoperz, który występuje jedynie na południu Polski. Kolonie rozrodcze tego latającego ssaka można spotkać najczęściej na starych strychach (na przykład kościelnych poddaszach), ponieważ miejsca te szybko się nagrzewają i długo utrzymują ciepło. W zimie podkowce przenoszą się do piwnic i jaskiń, gdzie zapadają w hibernację. Wiedzą o tym m.in. w starym młynie w Pierśćcu, gdzie na co dzień bytuje ten rzadki gatunek. Z tego też powodu pierściecki młyn został uznany za specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000.
Innym miejscem bytowania nietoperzy w naszym regionie jest strych szkoły podstawowej w Brennej. Zadomowiły się tam dwa gatunki, podkowiec mały oraz nocek duży. Co ciekawe, to jedno z najliczniejszych letnich stanowisk podkowca małego nie tylko w Beskidzie Śląskim, ale w całym kraju (obserwowano tu nawet około 250 osobników). Z tego też powodu w szkole działa jedno z nielicznych obserwatoriów nietoperzy w kraju.
Nietoperze przebywają na brenneńskim strychu od maja do września, tworząc klasyczną kolonię rozrodczą. Przynajmniej część z tych zwierząt spędza jednak w Brennej również zimę, hibernując w licznych na tym obszarze jaskiniach (w masywie Stołowa, Trzech Kopców, Grabowej i Malinowa). Niestety zdaniem specjalistów z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach, na stan populacji, nie tylko podkowca małego, wpływają zmiany w strukturze żerowisk w otoczeniu schronień. To np. wylesianie czy wycinanie roślinności nadbrzeżnej i osłaniającej trasy przelotu, a także intensyfikacja rolnictwa z użyciem szkodliwych dla nietoperzy pestycydów. Istotne jest więc popularyzowanie i wspieranie wiedzy oraz dobrych praktyk służących zachowaniu środowiska przyjaznego dla życia i rozwoju tych latających ssaków. Ważna jest także regularna inwentaryzacja ich stanowisk.
„Jeśli więc w waszej okolicy nietoperze wybrały na schronienie strychy, stare budynki lub obiekty sakralne, zgłoście ich lokalizację do RDOŚ do 28 lutego 2025 r.” – apelują katowiccy przyrodnicy, dodając, że celem zaplanowanych działań jest nie tylko ochrona siedlisk nietoperzy, ale także ograniczenie ich uciążliwości dla właścicieli budynków. Z tego powodu planowane są m.in. naprawy uszkodzonych stropodachów i innych elementów konstrukcji, a także działania polegające na zabezpieczeniu miejsc gromadzenia się guana. Szczegóły zostaną jednak określone dopiero po oględzinach terenowych i będą zależne od dostępnych środków finansowych.
Zgłoszenia siedlisk nietoperzy należy przesyłać na adres: [email protected] lub zgłaszać za pośrednictwem gminy. (on)
