Ekologia

Już zielono, a będzie jeszcze bardziej!

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach ogłosił listę projektów, które uzyskały dofinansowanie w ramach drugiej edycji konkursu na utworzenie w przestrzeni publicznej terenów zieleni. Nie brakuje wśród nich przedsięwzięć, które będą realizowane w powiecie cieszyńskim.

Do rywalizacji o środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach stanęły jednostki samorządu terytorialnego, które zaproponowały pomysły na utworzenie w przestrzeni publicznej terenów zielonych służących lokalnej społeczności. W tym roku doceniono pomysły 36 gmin, które mogą liczyć na wsparcie w wysokości od 100 tys. zł do 250 tys. zł. Z naszego powiatu wśród laureatów znajduje się gmina Hażlach, która zamierza utworzyć „Ptasią wyspę” i na ten cel pozyskała 167 520 zł. Na liście projektów z dofinansowaniem znajduje się również Ustroń. Utworzenie zielonej przestrzeni planowane jest przy boisku w Ustroniu Hermanicach, a zadanie to Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach wesprze kwotą 235 660 zł.

Zielona przestrzeń powstanie także w Goleszowie Równi, a gmina Goleszów wywalczyła na ten cel 110 770 zł. Samorząd podzielił się szczegółami swojego pomysłu. Jak się dowiadujemy, środki finansowe otrzymane Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach pozwolą na stworzenie przestrzeni przyjaznej mieszkańcom w każdym wieku. Będzie ona zlokalizowana w bezpośrednim sąsiedztwie Domu Ludowego, w którym swoją siedzibę mają dwa oddziały przedszkolne oraz klub seniora. W ramach projektu planowane jest m. in. posadzenie drzew i krzewów, wykonanie ścieżek z materiałów przepuszczających wodę, montaż urządzeń siłowni zewnętrznej oraz urządzeń zabawowych dla dzieci. W zielonej przestrzeni w Goleszowie Równi pojawią się też ławki, kosze na śmieci, stojak na rowery, lampy solarne, a także wiata wyposażona w ławostół, która służyć będzie mieszkańcom do organizacji małych plenerowych wydarzeń.

– Kolejny raz sięgamy po zewnętrzne środki finansowe, by realizować „zielone projekty” na terenie gminy Goleszów. Najnowszy projekt, na który pozyskaliśmy środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, dedykowany jest mieszkańcom naszej gminy, w tym dzieciom i seniorom uczestniczącym w zajęciach odbywających się w Domu Ludowym, jak również turystów, którzy coraz chętniej wybierają gminę Goleszów, na przykład jako kierunek rowerowych wycieczek – komentuje Sylwia Cieślar, wójt Gminy Goleszów.

To nie pierwsza dotacja z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach pozyskana przez gminę Goleszów. W 2021 roku zrealizowano tam, przypomnijmy, dwa projekty związane z wydaniem publikacji, propagujących ochronę środowiska i gospodarkę wodną. Jedna z publikacji opisuje walory przyrodnicze Cisownicy, zaś druga przybliża najmłodszym zagadnienia ochrony środowiska i skłania do aktywnego poznawania przyrody przez całe rodziny. Ponadto gmina Goleszów uczestniczyła w projektach związanych ze stworzeniem Zielonych Pracowni m.in. w Szkole Podstawowej w Goleszowie, Bażanowicach, Dzięgielowie, a obecnie w Cisownicy.

Zrealizowano również projekty związane z utworzeniem „Pracowni pod chmurką” w Dzięgielowie i Cisownicy. Ponadto przy udziale środków z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w Katowicach realizowano projekty związane z opracowaniem Gminnego Programu Ochrony Przyrody i Gminnego Programu Gospodarki Niskoemisyjnej. W bieżącym roku wykonano także zieloną ścianę na budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Goleszowie. (kredo, mc)

Szansa na kolejne pracownie, ruszyły konkursy

Kolejna szansa zdobycia pieniędzy na nowe ekologiczne przestrzenie w szkołach i nie tylko. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach ogłosił 11. edycję konkursów „Zielona Pracownia Projekt’2025” i „Zielona Pracownia’2025”. Przykład wielu samorządów i placówek oświatowych w naszym regionie pokazuje, że warto spróbować sięgnąć po dotacje i tworzyć przestrzenie, w których nauka może odbywać się w pobudzających wszystkie zmysły warunkach.

Konkurs „Zielona Pracownia Projekt’2025” skierowany jest do szkół podstawowych (klasy 4-8) i średnich z terenu województwa śląskiego, które nie posiadają pracowni utworzonych ze środków z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Jego przedmiotem jest stworzenie projektu szkolnej pracowni na potrzeby nauk przyrodniczych, biologicznych, ekologicznych, geograficznych, geologicznych czy chemiczno-fizycznych. Ocenie podlegać będzie pomysł na zagospodarowanie pracowni – jej wykorzystanie, funkcjonalność, estetyka, kreatywność, innowacyjność rozwiązań oraz różnorodność pomocy dydaktycznych, wyposażenia i sprzętu oraz zasadność ich zakupu. Maksymalna wysokość nagrody nie może przekroczyć 20 proc. kosztu całkowitego wdrożenia projektu i stanowić kwoty wyższej niż 12 000 zł. Zgłoszenia w konkursie „Zielona Pracownia Projekt’2025” dokonywać można do 31 stycznia 2025 roku.

Z kolei konkurs „Zielona Pracownia’2025” skierowany jest do organów prowadzących placówki oświatowe z terenu województwa śląskiego, w tym nagrodzonych w konkursie „Zielona Pracownia_projekt’2025. Jego celem jest dofinansowanie w formie dotacji wniosków dotyczących utworzenia pracowni na potrzeby nauk przyrodniczych, biologicznych, ekologicznych, geograficznych, chemiczno-fizycznych czy geologicznych w klasach 4-8 szkół podstawowych oraz w szkołach średnich. W tym przypadku dotacja będzie udzielana z uwzględnieniem efektów zadania i możliwości finansowych Funduszu do wysokości 80 proc. kosztów kwalifikowanych z zastrzeżeniem, że maksymalna kwota dotacji nie może przekroczyć 48 tys. zł. Wnioski w konkursie „Zielona Pracownia’2025” składać można w terminie od 1 marca do 31 marca 2025 roku.

Aktualny regulamin oraz wzory formularzy do pobrania znajdują się na stronie internetowej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Komplet dokumentów należy przesłać listem poleconym, kurierem bądź dostarczyć osobiście do siedziby Funduszu pod adresem: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul. Plebiscytowa 19, 40-035 Katowice. Składanych dokumentów nie należy: zszywać, bindować, wkładać do koszulek, teczek ani segregatorów, za wyjątkiem nośników elektronicznych. Komplet dokumentów można również złożyć w formie elektronicznej za pośrednictwem elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP), na elektroniczną skrzynkę podawczą WFOŚiGW lub z wykorzystaniem usługi e-Doręczeń, zgodnie z instrukcją zamieszczoną na stronie www.wfosigw.katowice.pl/epuap.html (kredo)

„Czyste Powietrze” dla powodzian, także w śląskim

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza 300 mln zł na usuwanie skutków powodzi w czterech województwach: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. Komponent powodziowy programu „Czyste Powietrze” ruszył 12 grudnia. Fundusz wprowadził zapisy, które ułatwią powodzianom sięgnięcie po dotacje, a jednocześnie zminimalizują ryzyko powstania nadużyć.

Nabór wniosków z czterech województw dotkniętych powodzią potrwa do 31 marca 2025 r. lub do wyczerpania środków. Wnioski przyjmują Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, Zielonej Górze, Opolu i Katowicach. Terminy rozpatrywania wniosków o dotacje i płatność wyniosą do 14 dni. Dofinansowanie na podstawowym poziomie będzie przysługiwało niezależnie od dochodów, osoby najuboższe dostaną dotacje do 136,2 tys. zł.

W naborze obowiązują limity kosztów kwalifikowanych na urządzenia, materiały i usługi. – Widzimy, jak bardzo potrzebna jest odbudowa i termomodernizacja domów na terenach dotkniętych powodzią. Dlatego w ramach programu „Czyste Powietrze” przygotowaliśmy dedykowaną część dla poszkodowanych, z ułatwioną procedurą starania się o dotacje i szybką ścieżką wypłat – mówi Dorota Zawadzka‐Stępniak, prezeska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Maksymalna dotacja dla osób najuboższych wyniesie do 136,2 tys. zł, co obejmuje koszty audytu energetycznego, wymiany źródła ciepła, termomodernizacji domu oraz instalacji fotowoltaicznej. Dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z ramach programu „Czyste Powietrze” może być łączone z zasiłkiem celowym wypłacanym powodzianom w ramach pomocy remontowo-budowlanej. Łączna kwota dofinansowania nie może jednak przekroczyć 100 proc. kosztów przedsięwzięcia.

Pomoc w programie „Czyste Powietrze” dla powodzian skierowana jest do osób fizycznych, które są właścicielami lub współwłaścicielami budynku bądź lokalu mieszkalnego uszkodzonego w powodzi we wrześniu 2024 r. na terenie czterech wspomnianych wyżej województw. Oszacowany zakres zniszczeń w budynku w wyniku powodzi musi wynosić powyżej 5 proc. Program nie dotyczy nieruchomości, na które została zawarta w ramach programu „Czyste Powietrze” umowa o dofinansowanie termomodernizacji.

W naborze wniosków skierowanym do powodzian zasady programu „Czyste Powietrze” zostały częściowo zmienione. Zniesiono próg dochodowy dla beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania, więc z programu będą mogli skorzystać wszyscy niezależnie od dochodów. Dofinansowanie na termomodernizację może być udzielone niezależnie od daty wydania pozwolenia na budowę, zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych budynków przy wnioskach o ich termomodernizację, a więc także dla stosunkowo nowych budynków.

Ważnym uproszczeniem dla wnioskodawców z terenów powodziowych jest skrócenie terminu rozpatrywania wniosków o dofinansowanie do 14 dni od dnia wpływu do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Termin wypłaty dotacji wyniesie także do 14 dni od daty wpływu do funduszu kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami.

Jak informuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wobec wdrożenia szybkiej ścieżki płatności w komponencie powodziowym nie będzie udzielana dotacja z prefinansowaniem. Beneficjent nie będzie musiał angażować w projekt własnych środków, ponieważ dofinansowanie zostanie wypłacone jeszcze przed terminem płatności faktury.

W odróżnieniu od dotychczasowych zapisów programu „Czyste Powietrze”, przewidziano także maksymalne wysokości kosztów kwalifikowanych, żeby ograniczać nieuczciwe praktyki wykonawców polegające m.in. na zawyżaniu kosztów jednostkowych. W ramach programu nie będą kwalifikowane koszty odtworzenia budynku bądź lokalu mieszkalnego w innym miejscu lub o innych wymiarach. (kredo)

Czas na konsultacje. Wyraź swoją opinię!

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przedstawia do szerokich konsultacji społecznych projekt nowej odsłony programu priorytetowego „Czyste Powietrze”. Uwagi można zgłaszać do 27 grudnia br. Reforma, o której informowaliśmy w poprzednim wydaniu „Głosu”, jest konieczna, by wyeliminować nadużycia i nadal działać na rzecz czystego powietrza oraz niższych rachunków za ogrzewanie.

Tak naprawdę to drugi etap konsultacji programu „Czyste Powietrze”. W pierwszym wzięło udział ponad 200 przedstawicieli organizacji pozarządowych, samorządów, administracji, banków oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Program w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r. z jasnymi zasadami i nowym źródłem finansowania. Cały czas są i będą wypłacane dotacje z programu oraz trwa obsługa wszystkich złożonych wniosków.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zaprasza do konsultacji społecznych i zgłaszania uwag do projektu zmian w programie „Czyste Powietrze”. Jego celem jest niezmiennie poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Zmienią się zasady przyznawania dotacji, tak by najwyższa pomoc efektywnie trafiała do najuboższych gospodarstw domowych.

– Chcemy poprawić i doszczelnić program „Czyste Powietrze”, żeby lepiej chronić Polki i Polaków i żeby program działał efektywniej. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zobowiązało Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do tego, aby przeanalizował go, sprawdził wyniki przeprowadzonych kontroli i uruchomił szerokie konsultacje społeczne nowego projektu. Narodowy Fundusz będzie uruchamiał trzy komponenty programu: 12 grudnia komponent dla powodzian, 31 marca dla tych, którzy nie zdążyli złożyć wniosków oraz możliwość składania nowych wniosków – powiedział Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

Z pewnością warto przejrzeć projekt zmian i wyrazić swoje uwagi. Kluczowe reformy programu obejmują: nowy, czytelny układ programu – podział przedsięwzięć w zależności od zapotrzebowania budynku na energię użytkową, a także ujednolicone poziomy dofinansowania w poszczególnych grupach dochodowych dla łatwiejszych rozliczeń projektów oraz wzrost wymagań odnośnie do klasy efektywności energetycznej dotowanych urządzeń. Ponadto planowane jest odejście od audytów energetycznych na rzecz świadectw charakterystyki energetycznej i oceny energetycznej z wizytą eksperta w każdym domu. Zmiany obejmują też obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy; limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów; dotacje dla rzeczywiście najuboższych – wymóg posiadania co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku nieruchomości (wyjątek stanowić będzie np. spadek), której zapotrzebowanie na energię użytkową, w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania wynosi powyżej 150 kWh/m2/rok. Istotne też będzie uzyskanie określonego standardu energetycznego, co oznacza, że przedsięwzięcie musi prowadzić do zapotrzebowania na energię użytkową nie większego niż 120 kWh/m2. Zaktualizowane zostały ponadto progi dochodowe w poszczególnych grupach dofinansowania oraz limit dotacji.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pracuje obecnie nad: założeniami listy rzetelnych i uczciwych wykonawców, usprawnieniem i przyspieszeniem procedury rozpatrywania wniosków przez uproszczenie zasad dofinansowania i standaryzację typów przedsięwzięć, ogólnopolskim systemem operatorów.

– Operatorzy w programie „Czyste Powietrze” będą wsparciem dla beneficjentów najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania. Ich działanie będzie polegało na pomocy w określeniu zakresu inwestycji, złożeniu wniosku o dofinansowanie, monitorowaniu realizacji inwestycji zgodnie z zasadami programu oraz prawidłowym rozliczeniu dotacji. Zakładamy, że w pierwszej kolejności funkcję operatorów będą pełnić zainteresowane gminy, a uzupełniająco wybierani będą inni operatorzy w drodze naboru – mówi zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Robert Gajda.

Jak wziąć udział w konsultacjach? Uwagi bądź sugestie należy przesyłać na adres: [email protected] (w tytule wiadomości należy napisać: Konsultacje społeczne „Czyste Powietrze”). Wszystkie potrzebne dokumenty (w tym formularz) znajdują się na stronie konsultacji pod adresem: www.gov.pl/web/funduszmodernizacyjny/program-priorytetowy-czyste-powietrze (kredo)

Tym razem radość w Wiśle Czarnem

Siła źródeł i… dofinansowania

W listopadzie odbyło się uroczyste otwarcie zielonej pracowni w Szkole Podstawowej nr 2 w Wiśle Czarnem. To ważny krok w rozwoju wiślańskiej placówki.

„Wisła – siła źródeł” to projekt, który został zrealizowany wspólnie z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, a dzięki któremu uczniowie z podstawówki w Czarnem będą mogli poznawać i lepiej zrozumieć otaczający ich świat oraz zgłębiać wiedzę o tym, jak ważna jest ekologia i dbanie o środowisko przy pomocy nowoczesnych środków dydaktycznych.

Całkowity koszt zadania wyniósł 60 000 zł, z czego dotacja otrzymana z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach sięgnęła 48 000 zł, a wkład własny gminy Wisła – 12 000 zł.

Oficjalnego otwarcia i przecięcia wstęgi do pracowni dokonały wspólnie: zastępczyni burmistrza perły Beskidów Katarzyna Czyż-Kaźmierczak, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 2 Alicja Pieszka oraz Ewa Cofała – kierownik zespołu Ochrony Przyrody, Edukacji Ekologicznej i Profilaktyki Zdrowotnej przy Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
W sali odbywają się zajęcia z geografii, biologii, przyrody i edukacji regionalnej. Mamy nadzieję, że nowa pracownia przypadnie do gustu uczniom i nauczycielom. (mc)

Naciągają na „Czyste Powietrze”. Uważaj!

Amatorzy cudzej własności nie przebierają w środkach, by wydobyć z naszych kieszeni pieniądze, i to jak najwięcej. Zdarza się, że podają się za operatorów czy firmy współpracujące z programem „Czyste Powietrze”. Bądź czujny i uważaj! To mogą być oszuści.

W ostatnim czasie do wielu mieszkańców powiatu cieszyńskiego dzwonią i piszą „firmy”, które zapraszają na spotkanie i nakłaniają do współpracy, powołując się na partnerstwo w programie, a często też bezprawnie posługując się znakami graficznymi „Czystego Powietrza” czy instytucji zarządzających programem. Warto w takich wypadkach zachować ostrożność, nie składać żadnych deklaracji, tym bardziej nie podejmować żadnych decyzji finansowych, a o „wykonawcę”, który do nas dzwoni, pisze czy puka do naszych drzwi, zapytać w gminie. I niech nie zmyli nas fakt, że spotkanie konsultacyjne dla mieszkańców jest organizowane w wynajętej sali gminy czy urzędu…

Warto wiedzieć i przypominamy o tym kolejny raz, że ogólnopolski pogram „Czyste Powietrze” – pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska – wdrażany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, we współpracy z szesnastoma wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej – dla naszego terenu jest to Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach – a także z gminami w całej Polsce oraz wybranymi bankami. Listę wszystkich instytucji, w tym gmin prowadzących punkty konsultacyjno-informacyjne „Czystego Powietrza” i banków oferujących kredyt na „Czyste Powietrze”, można znaleźć na oficjalnej stronie programu: czystepowietrze.gov.pl Co ważne, katowicki fundusz nie promuje w swoim programie konkretnych urządzeń i materiałów, ani firm wykonawczych czy instalacyjnych, dlatego zawsze należy sprawdzać, z kim podejmujemy współpracę i co wybieramy, bo robimy to na własne ryzyko.

Obecnie co prawda Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej prowadzą dwa pilotaże operatorów programu „Czyste Powietrze”, którzy są uprawnieni, na podstawie stosownych umów lub porozumień, do wspierania beneficjentów w uzyskaniu dotacji, przeprowadzeniu i rozliczeniu przedsięwzięcia, ale tylko w dwóch województwach – małopolskim i świętokrzyskim. W żadnym innym województwie nie są prowadzone tego typu oficjalne programy operatorskie, dlatego jeszcze raz podkreślamy- bądź uważny, gdy ktoś puka do twoich drzwi i wspierając się znakiem graficznym programu czy nazywając się operatorem lub partnerem „Czystego Powietrza”, namawia do współpracy przy uzyskaniu dotacji na wymianę kopciucha i termomodernizację twojego domu. Są to nieuczciwe praktyki, wykorzystujące twoją niewiedzę i mogące skończyć się konsekwencjami finansowymi, na przykład będziesz musiał oddać zaliczki, które w twoim imieniu i za twoją zgodą pobierze nieuczciwy wykonawca.

Resort klimatu przy okazji informuje, że na bazie doświadczeń z dwóch wspomnianych pilotaży, pracuje nad ogólnopolskim programem operatorów „Czyste Powietrze”, którzy będą w zasięgu ręki wnioskodawców w każdym województwie. Takie rozwiązanie planowane jest do wprowadzenia na 2025 rok. O jego szczegółach z pewnościę będziemy informować na naszych łamach i na portalu Beskidzka24.pl Tymczasem apelujemy do naszych Czytelników jeszcze raz: uważaj, sprawdzaj i nie daj się naciągnąć nieuczciwym firmom! (kredo)

Na wiosnę nowa odsłona rządowego programu

„Czyste Powietrze” wymaga remontu

28 listopada br. wstrzymano przyjmowanie nowych wniosków w ramach rządowego programu „Czyste Powietrze”. W odświeżonej odsłonie zadebiutuje on na wiosnę 2025 roku. Wcześniej pomocy doczekają się powodzianie. Skąd ten krok? I co oznacza dla różnych grup beneficjentów?

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował, że rusza pierwsza duża modernizacja programu „Czyste Powietrze”, po sześciu latach od jego powstania. Celem tej zmiany, jak czytamy w oficjalnym komunikacie, jest naprawa programu i zabezpieczenie polskich gospodarstw domowych przed nadużyciami, tak by nadal działać na rzecz czystego powietrza i niższych rachunków za ogrzewanie dla Polek i Polaków. W ramach programu „Czyste Powietrze” obecnie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej skupi się na pomocy powodzianom i na obsłudze wszystkich złożonych wniosków.

Przerwa dobrze wykorzystana

Co to oznacza w praktyce? „Czyste Powietrze” nadal trwa. W połowie grudnia ruszy nabór wniosków na termomodernizację domów na terenach województw dotkniętych powodzią. Jednocześnie cały czas są i będą wypłacane dotacje z programu. 28 listopada rozpoczęła się niezbędna przerwa w przyjmowaniu jedynie nowych wniosków. Nowa odsłona „Czystego Powietrza”, która wedle zapowiedzi pojawi się wiosną przyszłego roku, ma mieć jasne zasady i nowe źródło finansowania.

Dlatego, aby przeprowadzić potrzebny remont programu „Czyste Powietrze” i jednocześnie uruchomić w połowie grudnia specjalny program skierowany do mieszkańców terenów dotkniętych powodzią, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w uzgodnieniu z Ministerstwem Klimatu i Środowiska, podjął decyzję o wprowadzeniu przerwy w przyjmowaniu nowych wniosków przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Ten czas przerwy zostanie wykorzystany na obsługę dotychczas złożonych wniosków – będzie to zatem dalej okres intensywnej realizacji programu.

Warto dodać, że od początku realizacji programu do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej wpłynęło już ponad 1 milion wniosków na kwotę 37 mld zł, w tym podpisanych umów jest ponad 820 tys. na ok. 26 mld zł. Dotychczas wypłacono niemal 14 mld zł dla 650 tys. beneficjentów.

300 mln zł dla powodzian

– Naszym najważniejszym celem jest poprawa jakości powietrza, ale także musimy ochronić przed nieuczciwymi wykonawcami i pośrednikami Polki i Polaków, by nie narażać ich na konieczność zwrotu dotacji lub rachunki grozy. Jednocześnie w ramach programu „Czyste Powietrze”, skupiamy się teraz na tak ważnej pomocy dla mieszkańców województw dotkniętych powodzią – podkreśla Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, we współpracy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska, przygotował w ramach programu „Czyste Powietrze” specjalny program dotacji do termomodernizacji domów w czterech województwach dotkniętych powodzią: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. Zabezpieczono na ten cel 300 mln zł. Program przewiduje uproszczoną, skróconą procedurę wnioskowania o dotacje. Nabór wniosków od powodzian ma rozpocząć się w połowie grudnia.

Jak czytamy w komunikacie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, jesienią 2023 r. program „Czyste Powietrze” nie miał zapewnionego finansowania. Obecny rząd odblokował w styczniu br. środki z KPO – 13,9 mld zł oraz w kwietniu z FEnIKS – 7,6 mld zł. Teraz trwają prace nad długofalowym planem finansowania programu. Przygotowywany jest wniosek do Europejskiego Banku Inwestycyjnego na kwotę 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego, która umożliwi finansowanie programu po wykorzystaniu środków FEnIKS.

Służyć przede wszystkim społeczeństwu

– Chcemy położyć kres nadużyciom w programie „Czyste Powietrze”. Przeprowadziliśmy wzmożone kontrole, skutki nieprawidłowości to oddawane dotacje (wraz z odsetkami) lub zmniejszenie dofinansowania. Trzeba skończyć ze 100-procentowym dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta – wyjaśnia zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Robert Gajda.
Od kilku miesięcy trwa kompleksowy przegląd programu „Czyste Powietrze”, którego elementem były m.in. analizy i konsultacje ukierunkowane na wypracowanie założeń nowego „Czystego Powietrza”. W dyskusji udział wzięło ok. 200 osób, w drugim etapie konsultacji nowa treść programu będzie przedstawiona opinii publicznej. Finalną wersję nowych zasad mamy poznać jeszcze w tym roku.

Kluczowe reformy

Nowe reguły „Czystego Powietrza” obejmą: obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy; limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów; dotacje dla rzeczywiście najuboższych; uzyskanie określonego standardu energetycznego w wyniku realizacji inwestycji; więcej kontroli na miejscu i pod okiem na firmy, które będą przyłapane na nieuprawnionym działaniu.

W systemie pojawią się operatorzy, którymi będą także gminy wspierające gospodarstwa domowe w przeprowadzeniu inwestycji od jej planowania po rozliczenie. Ma to pomóc uniknąć zagrożeń związanych z naciągaczami i poprawi efektywność termomodernizacji, a więc da większą pewność niższych rachunków za ogrzewanie. W dalszych planach jest też lista rekomendowanych wykonawców, czyli sprawdzonych firm.

– Uprościmy proces pozyskania finansowania, by łatwiej można było skorzystać ze wsparcia. Przyspieszymy też obsługę wniosków i rozliczenie, by szybciej pieniądze trafiały na konta Polek i Polaków. Dzięki reformie, nowe Czyste Powietrze będzie kontynuowane na lepszych, zdrowych zasadach, tak by nadal działać na rzecz czystego powietrza i niższych rachunków za ogrzewanie – podsumowuje Robert Gajda.

Ponadto resort klimatu planuje powołać rządowy Komitet Koordynacyjny, który pomoże synchronizować działania administracji publicznej, by zwiększyć skuteczność podejmowanych działań w ramach programu „Czyste Powietrze”. (kredo)

Co ze złożonymi wnioskami i zaległościami w wypłatach dotacji?
Nabór wniosków w programie prowadzony jest wyłącznie w ramach limitów środków zagwarantowanych w budżecie programu, co oznacza, że dla przyjętych wniosków, które zostaną pozytywnie ocenione i zawartych już umów, które czekają na wpłatę środków, wszystkie wypłaty zostaną zrealizowane.

Co z osobami, które zrealizowały inwestycje i nie złożyły jeszcze wniosku?
Te osoby będą miały możliwość złożenia wniosku na nowych zasadach programu „Czyste Powietrze”, po ogłoszeniu naboru, który jest planowany w 2025 r.

Kontrole w programie „Czyste Powietrze”. Kogo dotyczą, co i kiedy może być kontrolowane?
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej – samodzielnie lub przez podmioty zewnętrzne – mogą przeprowadzać kontrole przedsięwzięć realizowanych w ramach programu od daty złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości, tj. 5 lat od daty zakończenia przedsięwzięcia. Kontroli może zostać poddany sposób wykorzystania udzielonej dotacji, w tym miejsce realizacji przedsięwzięcia, a beneficjent zobowiązany jest wówczas udostępnić dokumenty związane z dotacją oraz budynek. Od kilku tygodni intensywność kontroli na miejscu jest dużo większa. Ta forma weryfikacji poprawności realizacji inwestycji będzie rozszerzana.

Jakie są konsekwencje kontroli, w której stwierdza się nieprawidłowości?
Realizacja przedsięwzięcia niezgodnie z umową, m.in. brak likwidacji źródeł ciepła lub zaniżanie dochodów, prowadzi do wypowiedzenia umowy i zwrotu dotacji wraz z odsetkami. Przy innych nieprawidłowościach możliwe jest zmniejszenie dotacji.

W szkole w Pogórzu mają escape room do biologii i nie tylko

Zielona nauka z chemią w tle

„Chemia częścią człowieka” – pod takim hasłem funkcjonować będzie nowa zielona pracownia w gminie Skoczów. Uroczyście otwarto ją w Szkole Podstawowej im. Jana Marka w Pogórzu. Inwestycję udało się zrealizować dzięki dofinansowaniu (w łącznej kwocie 60 tys. zł ) z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

W trakcie wydarzenia goście mieli okazję zapoznać się z możliwościami nowej szkolnej pracowni. Z czego więc będzie mogła korzystać młodzież? „Wyposażenie sali stanowią pomoce dydaktyczne m.in. tablica suchościeralna, szkło laboratoryjne, środki ochrony osobistej, plansze interaktywne z chemii i fizyki, modele lodu, atomów, siłomierze, komora próżniowa, wahadło i krążek Newtona, plansze edukacyjne, przeróżne modele, stetoskop, mikroskopy, gry dydaktyczne – szkolny escape room do biologii i geografii, kompasy czy globusy indukcyjne” – wylicza Urząd Miejski w Skoczowie.

W pomieszczeniu pojawiły się nowe regały, stoliki i szkolne krzesła, taborety do stanowisk doświadczalnych, biurko i krzesło dla nauczyciela oraz mobilna szafka laboratoryjna. Na ścianach znajdują się tematyczne fototapety, a pod oknami blat do doświadczeń. „Nowoczesna przestrzeń umożliwi uczniom klas czwartych, piątych, szóstych, siódmych i ósmych na zdobywanie wiedzy w atrakcyjny i ciekawy sposób. Będzie sprzyjać rozwijaniu pasji i talentów, a przede wszystkim pozwoli przeprowadzać doświadczenia i eksperymenty” – przekonuje skoczowski magistrat.

Wśród gości uroczystości znaleźli się m.in. prezes zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Mateusz Pindel, burmistrz Skoczowa Rajmund Dedio, przewodnicząca Rady Miejskiej Skoczowa Maria Brodniewicz, zastępca burmistrza Piotr Hanzel oraz dyrektor Miejskiego Zarządu Oświaty Joanna Radwan-Kmiecik. (on)

By nasze dzieci nie znały ich tylko z książek…

10 listopada swoje święto obchodzą jedne z najbardziej uroczych zwierząt, jakie możemy spotkać w parkach, ogrodach czy na miejskich skwerach. Mowa oczywiście o… jeżach. Te wyjątkowe zwięrzęta potrzebują dziś naszej pomocy, aby przetrwać.

Jest niezastąpiony w walce z ogrodowymi szkodnikami takimi jak: ślimaki, owady, a nawet żmije. Uroczy, zwinny zwierzak, który często chroni nasze zbiory, również potrzebuje pomocy i troski. Nie każdy bowiem wie, że pomimo tysięcy kolców na ciele, w rzeczywistości jeże są jednymi z najbardziej bezbronnych stworzeń, jakie możemy spotkać w naszym sąsiedztwie. Obecnie jest im coraz trudniej zdobywać pożywienie, które pozwalałoby osiągnąć odpowiednią wagę do zimowej hibernacji. Na taki stan rzeczy mają wpływ m.in. nagminne stosowanie chemii ogrodowej, którą zwalcza różnego rodzaju owady czy ślimaki. To powoduje, że dieta jeża staje się uboga… Ponadto spożycie przez jeża zatrutego ślimaka, prawie zawsze prowadzi do jego śmierci. I to okupionej ogromnym cierpieniem. Coraz częściej jeżom brakuje także wody.

Kolejną sprawą jest fakt, że nasi kolczaści przyjaciele w sytuacji zagrożenia nie uciekają, nie atakują, tylko zwijają się w kulkę. To właśnie sprawia, że giną pod kołami samochodów, ostrzami kosiarek, w płomieniach wypalanych traw bądź gałęzi, czy toną w niezabezpieczonych zbiornikach wodnych. Choć umieją pływać, brak możliwości wydostania się na brzeg m.in. z basenów ogrodowych, stanowi dla nich śmiertelną pułapkę. Jeże często giną też z wycieńczenia, wpadając do wykopów czy utykając w szczelinach płotów. Niestety, nie wydają odgłosów, jak inne zwierzęta, co znacznie utrudnia udzielenie im pomocy.

Jak więc możemy je wesprzeć? Jeśli zobaczysz, że jeż ma widoczne rany, poparzenia, brakuje mu kolców, czy ma na sobie dużo kleszczy, jaj much, nie wahaj się. Zadzwoń po pomoc do ośrodka specjalizującego się w udzielaniu pomocy jeżom. Zwierzak potrzebuje także pomocy, gdy jest wychudzony, nie może chodzić, albo pomimo dotykania nie zwija się w kulkę lub po prostu śpi odsłonięty podczas mrozu. Udzielając pomocy tym zwierzętom, warto wiedzieć, że pod żadnym pozorem nie można podawać im mleka.

Możesz także pomóc naszym kolczastym przyjaciołom nie tylko, gdy są ranne czy chore. Jeżeli masz ogród, możesz pomóc im przezimować – zamiast usuwać opadłe liście i gałęzie, wystarczy, że je zostawisz w jednym z rogów ogrodu, tworząc stos liści i gałęzi. Takie miejsce będzie idealnym schronieniem dla jeży, które będą mogły się tam zagrzebać i spokojnie przetrwać zimę. Oczywiście możesz także zbudować specjalny domek, który będzie pełnił funkcję schronienia. Powinien on być wykonany z naturalnych materiałów, a wejście do niego tak skonstruowane, aby chronić jeża przed drapieżnikami i zimnym wiatrem. Wiele już gotowych produktów znajduje się w sklepach ogrodniczych. Warto także wspomóc jeże dodatkowym pożywieniem, kiedy dostępność naturalnego pokarmu spada. Specjalistyczną karmę można zakupić m.in. w sklepach zoologicznych. Można także ugotować bez przypraw mięsa czy podać mokrą karmę dla kota.
Pamiętajmy, że jeże są pod ochroną, a to jak długo jeszcze będziemy jeszcze obchodzić ich święto, zależy głównie od nas. Nie pozwólmy, aby nasze dzieci o tych sympatycznych zwierzętach mogły przeczytać jedynie w książkach! (klk)

Już prawie 150 tys. mieszkańców Śląska to zrobiło

Sięgnij po dotację!

W ciągu zaledwie sześciu dni na Śląsku złożono do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach aż 705 wniosków w ramach „Czystego Powietrza”. Łączna kwota to przeszło 36 mln dofinansowania.

Program „Czyste Powietrze” jest ogólnopolską inicjatywą mającą na celu poprawę jakości powietrza oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych. Realizowany od kilku lat, program oferuje dofinansowanie na wymianę starych pieców i kotłów na paliwo stałe, docieplanie budynków, instalację nowoczesnych źródeł ciepła, a także montaż odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne. Województwo śląskie, będące jednym z regionów najbardziej dotkniętych problemem smogu, aktywnie uczestniczy w tej inicjatywie, co pokazują najnowsze statystyki.

Dzięki tym działaniom program „Czyste Powietrze” znacząco przyczynia się do poprawy jakości powietrza i życia mieszkańców regionu, wspierając walkę ze smogiem i promując ekologiczne rozwiązania energetyczne. I trzeba powiedzieć jedno, cieszy się on ogromnym zainteresowaniem. Od początku jego trwania na całym Śląsku złożono w sumie 138 467 wniosków. Łączna kwota wypłaconych dotacji to aż 1 567 696 723 zł. A to jeszcze nie koniec i fundusz czeka na kolejne wnioski od mieszkańców.

Końcem października odbyło się także szkolenie dla pracowników gmin współpracujących z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w ramach programu „Czyste Powietrze”. Chodzi o samorządy, które podpisały porozumienie o współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w ramach Programu Priorytetowego „Czyste Powietrze”. I tak pracownicy Funduszu przez trzy dni drobiazgowo omawiali zagadnienia związane z programem, ze szczególnym uwzględnieniem najczęstszych problemów przy składaniu wniosków o dofinansowanie oraz rozliczaniu dokumentacji. Ważnym elementem była także dyskusja na temat informowania mieszkańców o nieuczciwych wykonawcach oraz osobach podszywających się pod współpracowników gmin i funduszu. (klk)

Czas na relaks w Harbutowicach

Jeśli jeszcze nie odwiedziliście tego miejsca, koniecznie to zróbcie! W Harbutowicach, przy placu zabaw przy ulicy Stara Droga, powstała „Zielona przestrzeń”, idealna ku temu, by spędzić czas wśród przyrody i odrobinę się zrelaksować.

Prace nad „Zieloną Przestrzenią” w Harbutowicach zakończyły się latem, ale w październiku miało miejsce oficjalne otwarcie tego unikatowego miejsca. O jego walorach mogli się przekonać zaproszeni goście, których oprowadziła gospodarz i pomysłodawca skweru, sołtys Harbutowic Halina Romańska.

W wydarzeniu wzięli udział: zastępca burmistrza Skoczowa Piotr Hanzel wraz z sekretarz gminy Skoczów Eweliną Domagałą oraz pracownikami Wydziału Inwestycji i Rozwoju, a także Funduszy Europejskich Urzędu Miejskiego w Skoczowie. Nie zabrakło przedstawicielki Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach – zastępcy prezesa zarządu Iwony Gejdel-Targosz. To właśnie bowiem z budżetu katowickiego funduszu popłynęło do Skoczowa dofinansowanie na „Zieloną Przestrzeń” w Harbutowicach.

A co dokładnie powstało pod Kaplicówką? To m.in. ścieżki spacerowe pokryte ekologiczną nawierzchnią ze zrębów drewnianych czy odporne na warunki atmosferyczne stoły do ping ponga i gry w szachy, a także teren pełen nowych nasadzeń. W Harbutowicach rosną śliwy wiśniowe, lipy wielokwiatowe, brzozy żółte, a spośród krzewów – kosodrzewina, ognik, krzewuszka, tawuła, budleja, lawenda i gatunki zimozielone.
O zielonej przestrzeni przy placu zabaw w Harbutowicach myślano już od jakiegoś czasu. Pierwsze prace ziemne wykonano dwa lata temu. M.in. wykorytowano wówczas chodnik spacerowy, na powierzchni 102 metrów kwadratowych. W pierwszym etapie inwestycji wykonano również odwiert studni, która zasila to miejsce w świeżą wodę, z pomocą kompleksowego systemu nawadniającego. Zamontowano ponadto elementy małej architektury rekreacyjnej i dydaktycznej, m.in. domki dla ptaków, budki lęgowe, wykonane z drewna hotele dla owadów czy ule dla pszczół.

Koszty inwestycji w drugim i trzecim etapie wyniosły około 140 tys. zł. Wysokość wspomnianego dofinansowania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach sięgnęła 58  tys. zł. (kredo)

Zadbaj o powietrze!

W Urzędzie Gminy w Goleszowie odbyło się otwarte spotkanie dla mieszkańców dotyczące dotacji na wymianę źródeł ciepła, ocieplenie budynków oraz wymianę okien i drzwi. Wszystko po to, aby skutecznie sięgać po wsparcie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Wśród poruszanych na spotkaniu tematów znalazły się m.in. główne założenia programu „Czyste Powietrze” z dotacjami do 100 proc., informacje na temat osób, które mogą otrzymać dotacje oraz jej wysokości, praktyczne wskazówki dotyczące wypełnienia wniosku, warunków otrzymania finansowego wsparcia na ocieplenie domu, ścian budynku, strychu oraz piwnic, a także kwestii związanych z prefinansowaniem, a więc tego, jak otrzymać środki finansowe od ręki.

Osoby zainteresowane programem mogą zgłosić się do pracowników Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Gminy w Goleszowie, aby uzyskać pomoc w wypełnieniu wniosku czy zgromadzeniu potrzebnych dokumentów, pod numerem telefonu 33 479 05 10, wew. 36. (klk)