Wydanie nr 31 z 7.08.2020 r.

O trudnych tematach w ciekawy sposób

Trzy pracownie dla regionu

Trzy spośród 58 zielonych pracowni, jakie w tym roku z pomocą Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach wybudują szkoły na Śląsku, powstaną w powiecie cieszyńskim. Dotacje otrzymały gminy Istebna, Skoczów i Brenna. Łączna kwota dofinansowania dla wszystkich wynosi ponad 1,7 mln zł. Na konkurs „Zielona Pracownia 2020” wpłynęły 104 wnioski z całego województwa śląskiego.

– Pomysł, wykorzystanie przestrzeni, funkcjonalność, estetyka, kreatywność, innowacyjność rozwiązań, różnorodność pomocy dydaktycznych, wyposażenia i sprzętu – to główne elementy, które ocenialiśmy przy wyborze projektów – wyjaśnia Tomasz Bednarek, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Dodaje, że w sześciu edycjach konkursów „Zielona Pracownia Projekt” oraz „Zielona Pracownia” instytucja przekazała ponad 10,2 mln zł na utworzenie 308 nowych, ciekawych i ekologicznych miejsc nauki w placówkach oświatowych w całym regionie.

Gdzie dokładnie powstaną zielone pracownie w powiecie cieszyńskim? Pierwsza z nich w Szkole Podstawowej nr 2 w Jaworzynce. Będzie to „Przystanek Głuszec”, na którego realizację katowicki fundusz przyznał 29 938 zł (wizualizacja na zdjęciu obok). Dodatkowo gmina pozyskała 7 488 zł w konkursie „Zielona Pracownia Projekt 2020”. Nowa klasa będzie gotowa jeszcze w tym roku. Prace będą obejmowały modernizację i zagospodarowanie przestrzeni pracowni funkcjonalnymi meblami oraz nowoczesnymi pomocami dydaktycznymi i sprzętem multimedialnym. Pracownia będzie wykorzystywana na lekcjach przyrody, biologii czy geografii, a także podczas zajęć dodatkowych. Ma być wizytówką społeczności szkolnej i lokalnej.

29 999,75 zł otrzymała z kolei gmina Skoczów, a zielona pracownia powstanie w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Kiczycach, a dokładnie w Szkole Podstawowej im. Orła Białego. Również i ta placówka wzięła udział w konkursie „Zielona Pracownia Projekt 2020”, zdobywając dodatkowo 7 499,95 zł. Nowoczesna klasopracownia fizyczno-przyrodnicza pod nazwą „Eko+logika” pomoże młodym ludziom zrozumieć w ciekawy sposób trudne zagadnienia, dotyczące m.in. odnawialnych źródeł energii, zanieczyszczenia gleby, powietrza i wód, segregacji śmieci oraz utylizacji odpadów. Projekt przewiduje też wycieczki terenowe, a ponadto zajęcia warsztatowe, podczas których – dzięki nowym pomocom dydaktycznym – uczniowie będą mieli okazję przeprowadzać liczne badania i doświadczenia.
„Zielona Pracownia pod Buczem” to z kolei pomysł, który zostanie zrealizowany w gminie Brenna, w Szkole Podstawowej w Górkach Wielkich. Na jego realizację WFOŚiGW przeznaczył 29 955,43 zł. Młodzi ludzie będą mogli jeszcze lepiej poznać różnorodność fauny i flory naszego regionu oraz formy ich ochrony, ze szczególnym uwzględnieniem zespołu przyrodniczo-krajobrazowego góry Bucze. Zaplanowany jest także cykl zajęć łączących tematykę przyrodniczą z chemiczną. (kredo)


Chcesz załagodzić skutki suszy?

Zgłoś się po dotację

Do 5 tys. zł dotacji na przydomowe instalacje, zatrzymujące wody opadowe lub roztopowe, jest w zasięgu ręki. 1 lipca ruszył bowiem nabór wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Moja Woda”.

Przedsięwzięcie jest wspólną inicjatywą Ministerstwa Klimatu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które do 2024 roku zainwestują 100 mln zł w łagodzenie skutków suszy w Polsce. Każdy właściciel domu jednorodzinnego może otrzymać dotację do 5 tys. zł, ale nie więcej niż 80 proc. kosztów, które zostaną poniesione na zakup, montaż i uruchomienie instalacji pozwalających na zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie danej nieruchomości. Dzięki temu nie będą one odprowadzane na przykład do kanalizacji bytowo-gospodarczej, deszczowej, rowów odwadniających odprowadzających je poza teren nieruchomości.
O dofinansowanie mogą się ubiegać osoby fizyczne, które są właścicielami lub współwłaścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych z uwzględnieniem domów nowo budowanych z kompletnym systemem rynien na dachu, oddanych do użytkowania przed dniem wypłaty dofinansowania. Jeśli ktoś nie jest jedynym właścicielem budynku jednorodzinnego, powinien wraz z wnioskiem dostarczyć pisemne zgody pozostałych współwłaścicieli na realizację inwestycji. Otrzymane wsparcie można przeznaczyć na przewody odprowadzające wody opadowe, zbiornik retencyjny podziemny lub nadziemny, oczko wodne, instalację rozsączającą oraz elementy do nawadniania bądź innego sposobu wykorzystania zatrzymanej wody.

Aby złożyć wniosek o dofinansowanie, należy założyć konto w portalu beneficjenta na stronie portal.wfosigw.katowice.pl Po jego aktywacji można się zalogować i korzystać z portalu, a potem wypełnić aktywny formularz PDF wniosku o dofinansowanie dostępny w zakładkach „Dedykowana oferta dla beneficjenta” i dalej „Program priorytetowy Moja Woda”. Wypełniony formularz należy wysłać za pomocą skrzynki podawczej na portalu beneficjenta, a następnie wydrukować, podpisać i dostarczyć wraz z odpowiednimi dokumentami do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Ocenie będą podlegać tylko te wnioski, które wpłynęły w terminie naboru, zostały zarejestrowane w funduszu w formie elektronicznej i została złożona ich podpisana papierowa wersja. (kredo)


W walce o czyste powietrze

Pomagają, doradzają, dotują

W trasę po powiecie cieszyńskim ruszyło mobilne biuro programu „Czyste powietrze”. Jest to pilotażowa, wakacyjna akcja Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, a zarazem kolejny krok do poprawy jakości powietrza w regionie.

Projekt potrwa do końca sierpnia. Mobilne biura odwiedzają śląskie i małopolskie gminy, aby dotrzeć do jak największej liczby mieszkańców. Eksperci doradzają w kwestii możliwych rozwiązań termomodernizacyjnych i wymiany „kopciuchów”. Pomagają także w wypełnieniu oraz złożeniu wniosków o dofinansowanie. Spotkania odbywają się z zachowaniem wszystkich zaleceń sanitarnych.

Takie mobilne biura zawitały już do Zebrzydowic, Goleszowa i Hażlacha. 12 sierpnia ekspertów będzie można spotkać w Chybiu. Konsultacje w mobilnym biurze odbędą się przy Gminnym Ośrodku Kultury w godz. 9.00-12.30. (klk)

 


Zabierz śmieci z lasu

Wakacyjny czas sprzyja górskim wycieczkom. Na beskidzkich szlakach nie brakuje turystów. Niestety, wraz z nimi na popularnych ścieżkach przybywa śmieci. A chętnych do ich posprzątania brakuje. Dlatego miłośnicy ekologii ruszyli z nietypową akcją.

Zaśmiecanie zieleni stanowi ogromny problem nie tylko w naszym regionie. Niektórzy wciąż nie wyrobili w sobie nawyku zabierania z lasu tego, co ze sobą przynieśli. Grzybiarze oraz miłośnicy górskich wycieczek pozostawiają po sobie butelki po napojach, kartony po sokach, a także papierowe i foliowe opakowa

nia. Co rusz w Beskidach można trafić nie tylko na pojedyncze odpady, ale także ich skupiska. Tymczasem takie śmieci są zagrożeniem dla zwierząt i stanowią pożywkę dla ognia, co jest szczególnie niebezpieczne w czasie suszy. Miłośnicy ekologii wymieniają także inne niebezpieczeństwa, jakie powodują pozostawione odpady, m.in. możliwe skażenie wód, uwalniające się trujące substancje do atmosfery, rozwój niebezpiecznych dla zdrowia bakterii. Na końcu pozostają walory estetyczne. Śmieci zniechęcają bowiem do spędzania czasu na „świeżym powietrzu”.

Ministerstwo Środowiska oraz Lasy Państwowe postanowili więc działać. I ruszyli z akcją „Zbierz 5 z lasu”, polegającą na zebraniu podczas spaceru pięciu śmieci z lasu i wyrzuceniu ich do kubła. Wystarczy więc odrobina wysiłku, aby odmienić otoczenie. Bez nas rozkład odpadów, które często lądują w lesie, zajmie sporo czasu. Rozkład papieru trwa od dwóch do czterech tygodni, ale w przypadku skórki z pomarańczy to już pół roku. Karton po mleku „znika” ze środowiska po 5 latach.

Zdecydowanie gorzej jest z odpadami z tworzyw sztucznych. Plastikowa butelka rozkłada się 450 lat, a reklamówka – 15. Z kolei puszka już cały wiek. Setki lat rozkładają się opony samochodowe i szklane butelki. Sztuczna choinka nie rozkłada się za to wcale… (klk)

Wydanie nr 26 z dnia 3.07. 2020 r.

Nocki i podkowce już wróciły

Poznaj zwierza nietoperza

Na strychu Szkoły Podstawowej nr 1 w Brennej znowu zrobiło się tłoczno. To za sprawą nietoperzy, które powróciły po zimowej hibernacji w jaskiniach w masywie Stołowej, Trzech Kopców, Grabowej i Malinowej. 

Ekspertyza chiropterologiczna, wykonana na zlecenie gminy, dowiodła, że poddasze szkoły zamieszkują podkowiec mały i nocek duży, czyli dwa gatunki nietoperzy podlegające ścisłej ochronie. Od wiosny do jesieni kolonia ta liczy około 300 osobników. W czerwcu rozpoczął się okres godowy i wkrótce będzie można zobaczyć również młode nietoperze, dzięki kamerom zainstalowanym pod dachem szkoły.

Obserwatorium składa się z dwóch części. Nietoperze można oglądać bezpośrednio na strychu przez weneckie lustro. Obserwator znajduje się za przeszkleniem wygłuszającym dźwięki i za ekranem nieprzepuszczającym światła. Przez głośniki słychać odgłosy wydawane przez te nietuzinkowe ssaki. Na parterze placówki jest natomiast sala multimedialna z monitorami, na których transmitowany jest obraz rejestrowany przez kamery umieszczone na strychu, natomiast z głośników płynie dźwięk rejestrowany przez mikrofony. Obserwowanie nietoperzy możliwe jest w okresie ich bytowania na strychu, czyli od maja do października. W tym sezonie są ograniczenia spowodowane zagrożeniem koronawirusowym.

Na 2020 rok zaplanowane zostały kolejne atrakcje i wydarzenia związane z nietoperzami. Przykładem jest Międzynarodowa Noc Nietoperzy i towarzyszące jej warsztaty. Projekt nosi nazwę „Poznaj Zwierza Nietoperza – mieszkańca gminy Brenna” i ma dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. W programie spotkań są prelekcje przybliżające uczestnikom niezwykły świat nietoperzy, a do tego można podglądać i podsłuchiwać te ssaki przy pomocy detektorów ultradźwiękowych.
Plan warsztatów jest następujący: kościół pw. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich (3 lipca, 20.30 i 31 lipca, 20.00); Centrum Kultury i Sztuki „Dwór Kossaków” w Górkach Wielkich (17 lipca, 19.45 i 7 sierpnia, 19.50); Obserwatorium Nietoperzy w Szkole Podstawowej nr 1 w Brennej (14 sierpnia, 20.30). Można też wziąć udział w wyprawach do tajemniczego świata jaskiń, w dniach 10 i 24 lipca oraz 5 i 21 sierpnia. Zbiórka zawsze o 9.00 przed budynkiem podstawówki w Brennej (ulica Górecka 224). Zapisy pod numerem telefonu: 33/8586971. Na finał odbędzie się Międzynarodowa Noc Nietoperzy, 29 sierpnia o 19.00, w Centrum Kultury i Sztuki „Dwór Kossaków”.
Nietoperze są pożytecznymi stworzeniami dla ludzi. Zjadają bowiem ogromne ilości komarów. I fakt, że zamieszkują nie tylko na strychu breńskiej podstawówki, ale także pod wieżą zabytkowego kościoła oraz w spichlerzu przy dworze Kossaków w Górkach Wielkich, jak również na strychach starych domów i pod mostami, czyni gminę Brenna wolną od komarów. To niewątpliwy atut dla turystów i komfort dla mieszkańców. (mark)


Ułatwienia dla beneficjentów

W walce o „Czyste Powietrze”

Teraz już nawet bez wychodzenia z domu można starać się o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze”. Zgodnie z zapowiedziami, 10 czerwca uruchomiona została internetowa ścieżka składania wniosków.

Wystarczy wejść na www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-programu-czyste-powietrze, wypełnić wniosek, dołączyć do niego wymagane załączniki i podpisać go, korzystając z podpisu zaufanego lub kwalifikowanego potwierdzającego tożsamość wnioskodawcy. Dla tych, którzy nie mają profilu zaufanego, nadal funkcjonuje dotychczasowa ścieżka. Przy tej opcji należy zalogować się na Portalu Beneficjenta, dostępnym na stronie internetowej właściwego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Następnie trzeba wypełnić wniosek, który po wydrukowaniu i podpisaniu, wraz z załącznikami, należy dostarczyć w wersji papierowej do wojewódzkiego funduszu lub gminy.

Dla osób starających się o dofinansowanie termomodernizacji domu jednorodzinnego z programu „Czyste Powietrze”, uruchomione zostało także nowe przydatne narzędzie – kalkulator do wyliczenia grubości ocieplenia budynków. Pomoc dla beneficjentów rządowego programu na zlecenie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotowali eksperci Krajowej Agencji Poszanowania Energii. Kalkulator pomaga wyliczyć grubość izolacji termicznej domu przy ociepleniu wybranych przegród budowlanych – m.in. ścian, stropodachu czy podłóg – oddzielających pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanych. Parametry zostały dobrane tak, aby użytkownik mógł wybrać odpowiedni rodzaj i grubość materiału izolacyjnego, mając pewność, że po przeprowadzeniu termomodernizacji wybranych przegród będą one spełniać obowiązujące i przyszłe wymagania techniczne, które wejdą w życie od 31 grudnia, zgodnie z rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Nowe narzędzie jest intuicyjne i łatwe w obsłudze. Można z niego skorzystać na stronie czystepowietrze.gov.pl, w zakładce „Warto wiedzieć”. (kredo)


Fundusz wspiera, a…

Strumień tworzy program

Blisko 7 tys. zł pozyskała gmina Strumień na opracowanie „Programu Ochrony Środowiska na lata 2021-2024”. Finansowego wsparcia udzielił Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
„Program Ochrony Środowiska dla Gminy Strumień na lata 2021-2024” to narzędzie prowadzenia polityki ochrony środowiska w gminie, które jest wypełnieniem obowiązków ustawowych, jakie nakłada na samorząd ustawa Prawo ochrony środowiska. – W programie zawarte zostaną kierunki działań, które przyczynią się do właściwego, zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, gospodarowania zasobami przyrodniczymi. Dokument strategiczny pozwoli na bieżąco kontrolować stan środowiska oraz planować na tej podstawie działania służące jego ochronie – mówi burmistrz Strumienia, Anna Grygierek.

Strumień pozyskał środki na opracowanie programu. Anna Grygierek podpisała już umowę z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na dofinansowanie. Przyznana dotacja stanowi niemal 80 proc. kosztów opracowania dokumentów. WFOŚiGW przekazał gminie 6860 zł. Strumień z kolei dopłaci 1750 zł. (klk)


Na pomoc hodowcom

Dzięki pieniądzom z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach kupiła urządzenia do ochrony zwierząt gospodarskich przed drapieżnikami. Trafiły one do hodowców z powiatów cieszyńskiego i żywieckiego.

Właściciele stad owiec otrzymali osiem zestawów ogrodzeń elektrycznych, tak zwanych pastuchów, a pszczelarze dwa te same urządzenia, które mają uchronić pasieki przed niedźwiedziami. Ponadto bacowie wyposażeni zostali w dziesięć zestawów do odstraszania drapieżników, złożonych z pistoletów sygnałowo-hukowych do wystrzeliwania nabojów hukowych i rac. W Beskidy trafiło również dziesięć kompletów fladr – jaskrawoczerwonych pasków tkaniny syntetycznej, przyszytych do sznura lub taśmy nośnej, rozwieszanych w koszarach, w których gromadzi się owce na noc w trakcie tradycyjnego wypasu na halach.

Pomoc otrzymali w pierwszej kolejności właściciele hodowli o dużym pogłowiu zwierząt oraz tych, w których w ubiegłym roku wystąpiły szkody spowodowane przez duże ssaki drapieżne. Z danych Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach wynika, że w południowej części województwa śląskiego, na terenie Beskidu Małego, Żywieckiego i Śląskiego, występuje około 30 wilków, 20 rysi i 5 niedźwiedzi brunatnych. Od początku roku doszło do trzech ataków wilków i jednej szkody wyrządzonej przez niedźwiedzia. W roku 2019 takich ataków łącznie było 31 – 27 dokonały wilki, trzech niedźwiedzie, a jednego ryś. (kredo)

Wydanie nr 22 dnia 5.06.2020 r.

 

„Czyste Powietrze” po nowemu

W cieniu walki z epidemią koronawirusa trwa walka o klimat. 15 maja ruszył nabór wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze 2.0” na zmienionych zasadach. W nowej odsłonie znacząco uproszczono procedury uzyskiwania dotacji na wymianę przestarzałych kotłów oraz ocieplenie domów.

Program został odbiurokratyzowany. Sporo uwagi poświęcono m.in. zmianie formularza wniosku o dofinansowanie, tak aby jego wypełnienie zajmowało możliwie najmniej czasu i wymagało złożenia jedynie niezbędnych załączników. Dotacje dla trzech grup beneficjentów – do 20 tys. zł w podstawowej wersji i aż do 32 tys. zł dla mniej zamożnych, dodatkowe 5 tys. zł na fotowoltaikę, skrócenie terminów na przyznanie dotacji z 90 do 30 dni, włączenie gmin i sektora bankowego do programu oraz możliwość rozpoczęcia inwestycji na sześć miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie – to kolejne korzyści nowego „Czystego Powietrza”. Co więcej, trwają prace nad następnymi rozwiązaniami – w najbliższym czasie wprowadzone mają być e-wnioski, dzięki czemu bez wychodzenia z domu będzie można starać się o dotację z rządowego programu.

Oto szczegóły najważniejszych zmian w programie „Czyste Powietrze”. Po pierwsze, uproszczenie zasad przyznawania dotacji będzie polegać na odejściu od weryfikacji wysokości dochodu przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska. Za wydawanie zaświadczeń potwierdzających prawo do zwiększonego dofinansowania w programie oraz udzielania pożyczek odpowiadają teraz gminy. Beneficjenci zostali podzieleni na dwie grupy uprawnione do dofinansowań o różnej wysokości. Podstawowe dofinansowanie otrzymają osoby mające roczny dochód nieprzekraczający 100 000 zł. Podwyższony poziom dofinansowania dotyczy osób, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka ich gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty: 1400 zł netto w gospodarstwie wieloosobowym, 1960 zł netto w gospodarstwie jednoosobowym. Jest też trzecia opcja, czyli jeszcze bardziej intensywna forma wsparcia – dotacja z programu „Stop Smog”, która wynosić może między 90 a 100 procent wartości realizowanej inwestycji. Przysługuje ona tym potrzebującym intensywnego wsparcia osobom, które znajdą się w programie dzięki aktywności gmin zainteresowanych udziałem w programie „Stop Smog”. Takie gminy mogą uzyskać rządową dotację na ten cel ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów, finansującą 70 procent kosztów przedsięwzięć w zakresie wymiany przestarzałych kotłów oraz ocieplenia domów najmniej zamożnym i najbardziej potrzebującym wsparcia mieszkańcom tych gmin.

Na czym polega włączenie w „Czyste Powietrze” samorządów? Po stronie gmin znalazły się takie zadania jak: wydawanie zaświadczeń potwierdzających prawo do zwiększonego dofinansowania, pomoc wnioskodawcom w złożeniu wniosku, możliwość udzielania pożyczek osobom uprawnionym do zwiększonego dofinansowania (ze środków udostępnionych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dla wojewódzkich funduszy z przeznaczeniem na pożyczki dla beneficjentów), możliwość łączenia dotacji z programów gminnych z dotacją w programie „Czyste Powietrze”. Ważną zmianą jest także integracja z programem „Mój Prąd” przez możliwość uzyskania dotacji do 5 tys. zł na montaż instalacji fotowoltaicznej, bez konieczności składania dwóch osobnych wniosków. W nowej odsłonie „Czystego Powietrza” premiowane są te inwestycje, które są rozwiązaniami bezemisyjnymi (pod względem niskiej emisji) i umożliwiają redukcję emisji dwutlenku węgla. Najwyższe dofinansowanie będzie przyznawane dla inwestycji optymalnych z punktu widzenia celów powietrzno-klimatycznych – łącznej instalacji pompy ciepła wraz z instalacją fotowoltaiczną. Co więcej, będzie można finansować przedsięwzięcia rozpoczęte do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, przy czym data ich rozpoczęcia nie może być wcześniejsza niż 15 maja br. Zmieniona wersja programu umożliwia także wsparcie inwestycji już zakończonych.

A co z wnioskami złożonymi przed 15 maja? Będą one rozpatrywane i realizowane na warunkach dotychczasowego programu, a także z zastosowaniem wzorów formularzy, które obowiązywały na dzień złożenia wniosku. Jeśli ktoś złożył wniosek przed 15 maja, ale nie zawarł jeszcze umowy o dofinansowanie, może wycofać go i złożyć ponownie na zmienionych warunkach. (kredo)


Soda i cytryna na porządek

Jak sprzątać w zgodzie z naturą? Zanim sięgniemy po chemiczne detergenty, warto postawić na ekologiczne sposoby. Soda oczyszczona, ocet czy sok z cytryny mogą być bezcenne w walce z bałaganem.

Jednym z najważniejszych sojuszników w walce o czystość jest ocet. Z powodzeniem wyczyści okna, zatłuszczone garnki, a także nada połysk kuchennym kafelkom. I tak do wyszorowania przypalonych patelni, rondelków czy spodu od żelazka konieczne jest zagotowanie octu. Następnie spalone miejsca należy wyczyścić mokrą gąbką lub ściereczką. Z kolei do umycia okien wystarczy nasączyć ściereczkę octem, a później mokrą powierzchnię wysuszyć starymi gazetami. Z kamieniem nagromadzonym wokół zlewu także upora się ściereczka nasączona octem – w tym przypadku najlepiej ciepłym lub gorącym.

Z octu można także przygotować znakomite środki chemiczne do umycia wanny, prysznica czy ubikacji. W pierwszym przypadku konieczne jest wymieszanie go z sodą oczyszczoną i kilkoma kroplami cytryny. Tak przygotowaną mieszanką czyścimy powierzchnię ceramiki i zostawiamy na 15 minut. Następnie spłukujemy ciepłą wodą. Do wyczyszczenia ubikacji można zastosować mieszankę octu i wody (najlepiej w równych proporcjach). Do niej można dodać kilka kropli olejku eterycznego, aby zyskać przyjemny zapach.

Oliwa z oliwek i sok z cytryny znakomicie nadają się z kolei do polerowania mebli. Mikstura odżywi drewno, jednak nie wolno stosować jej za często. Wystarczy raz w roku. Tłuste plamy z mebli, a także z wykładziny lub dywanu, można spróbować oczyścić z pomocą talku kosmetycznego, mąki czy sody oczyszczonej. Wystarczy posypać zabrudzone miejsce i odczekać kilka godzin aż tłuszcz się wchłonie. Później całość należy oczyścić odkurzaczem.
Matowych i zakurzonych liści z doniczkowych roślin nie trzeba myć wodą. Taka kąpiel bowiem może nie służyć niektórym kwiatom. Liście można przetrzeć wewnętrzną skórką banana. Nie tylko usunie kurz czy brud, ale nada im połysk. (klk)


Wyrzucaj z głową!

Foliowe czy lateksowe rękawiczki, jednorazowe maseczki, środki dezynfekujące – te przedmioty od marca wdarły się do naszej codzienności. Chroniąc się przed Covid-19, używamy ich w niebywałych dotąd ilościach, i w takich też lądują one nie zawsze w śmietnikach, ale na chodnikach, w parkach, lasach, by potem wraz z wodą trafić do rzek, mórz i oceanów. Niestety, zjawisko to można zaobserwować także w naszym regionie.

Przed pandemią koronawirusa gospodarka odpadami, a szczególnie plastikiem, była już problematyczna. Obecna sytuacja tylko ją pogorszyła. Ogrom plastiku, produkowanego i używanego podczas walki z epidemią, zagraża środowisku. Ekolodzy obawiają się, że wyrzucane maseczki i rękawiczki ochronne zniweczą dotychczasową walkę z plastikowym śmietnikiem. Przypominają, jak ważne jest, aby w czasie epidemii troska o środowisko nie zeszła na boczny tor. Wyrzucane gdzie popadnie rękawiczki czy maseczki są zagrożeniem dla żyjących w wodzie zwierząt czy ptaków, mogą zatykać kratki i odpływy kanalizacyjne lub ściekowe, co przy większych opadach deszczu może skutkować utrudnionym odpływem nadmiaru wody, a także awariami w sieci.

Zużyte środki ochrony osobistej są szczególnie niebezpieczne. Eksperci alarmują, że na tworzywach sztucznych wirus może przeżyć nawet kilkadziesiąt godzin. Dlatego w szpitalach oraz wszystkich innych placówkach medycznych odpady tego typu są utylizowane w szczególny sposób. A jak my sami powinniśmy z nimi postępować? Wyrzucając je do ulicznego kosza czy tego znajdującego się przy supermarkecie, zadbajmy o to, by nie wyfrunęły na zewnątrz. W domu natomiast zużyte rękawiczki i inne środki, używane przez osoby zdrowe, należy wyrzucać do pojemnika z odpadami zmieszanymi. Natomiast osoby, które są objęte izolacją, powinny taki worek zawiązać i odczekać 72 godziny. Worka nie należy zapełniać powyżej ¾ jego pojemności, nie należy go też zgniatać, a dla pewności najlepiej spryskać go preparatem wirusobójczym. (kredo)


Aleja Dębowa doczeka liftingu

Blisko 20 tys. zł kosztować mają zabiegi pielęgnacyjne Alei Dębowej w gminie Chybie. Samorząd uzyskał wsparcie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. „Pielęgnacja pomnika przyrody »Aleja Dębowa« w Gminie Chybie” ma na celu poprawę warunków siedliskowych i stanu starodrzewia, a także pozwolić na utrzymanie walorów przyrodniczo-edukacyjnych pomnika przyrody. Obumarłe konary drzew zostaną przycięte, znikną także stare gałęzie stwarzające zagrożenie. W sumie lifting przejdzie 25 dębów szypułkowych rosnących wzdłuż ulic Bielskiej i Cieszyńskiej. Koszt to blisko 20 tys. zł. Gmina otrzymała dotację z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w wysokości prawie 16 tys. zł. (klk)