Wydanie nr 44 z dnia 6.11.2020 r.

 

 

„Czyste Powietrze” odsłona druga

Dla mniej zamożnych

Rozpoczął się nabór wniosków w drugiej części programu „Czyste Powietrze”, przygotowanej dla Polaków o niższych dochodach. Będą oni mogli otrzymać wyższą dotację – nawet do 37 tys. zł – na wymianę kopciucha i termomodernizację domu.
– To kolejny ważny krok w walce ze smogiem, który ograniczamy, inwestując w termomodernizację polskich domów jednorodzinnych i wymianę starych, nieefektywnych źródeł ciepła oraz montaż odnawialnych źródeł energii – powiedział Michał Kurtyka, szef polskiego resortu klimatu i środowiska. Gminy zostały zobligowane do wydawania zaświadczeń o dochodach, uprawniających mniej zamożnych beneficjentów do podwyższonego poziomu dofinansowania. Dokumenty o dochodach będą wydawane przez samorządy na podstawie żądań składanych przez osoby zainteresowane aplikowaniem w drugiej części programu. Żądanie można złożyć w gminie osobiście, przesłać pocztą albo przez platformę ePUAP. O wydanie zaświadczenia należy się zwrócić do gminy zgodnie ze swoim adresem zamieszkania.

Obsługą drugiej części programu „Czyste Powietrze” zajmują się wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Zgodnie z nowymi zasadami, obowiązującymi od 15 maja, osoby fizyczne, czyli właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych, o dochodach miesięcznych wynoszących do 1400 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub do 1960 zł w gospodarstwach jednoosobowych, mają szansę na dotację do 60 procent poniesionych kosztów realizacji ekologicznej inwestycji, czyli maksymalnie 37 tys. zł. Pozostali beneficjenci „Czystego Powietrza”, przypomnijmy, z rocznym dochodem do 100 tys. zł, są uprawnieni do podstawowego poziomu dofinansowania. To oznacza, że mogą starać się o wsparcie do 25 tys. zł przy wymianie źródła ciepła oraz montażu instalacji fotowoltaicznej, a nawet do 30 tys. zł, jeśli inwestycja obejmuje pompę ciepła oraz instalację PV. Ponadto dla wszystkich – w rozliczeniu PIT – dostępna jest ulga termomodernizacyjna (do 53 tys. zł).

– Drugą część „Czystego Powietrza” uruchamiamy licząc na efektywną współpracę z gminami, biorącymi na siebie dodatkowe obowiązki. Dlatego też – na podstawie nowych zapisów porozumień – będziemy premiować samorządy za skutecznie składane wnioski w ramach programu. Przewidujemy refundację w wysokości do 100 zł za obsługę wniosku naszych beneficjentów – informuje Paweł Mirowski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Aby pomóc pracownikom gmin, szczególnie w pierwszej fazie, w obsłudze beneficjentów programu pod kątem wydawanych zaświadczeń o dochodach, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił specjalną infolinię – 22 340 40 90. Nadal funkcjonuje też osobna infolinia dla wnioskodawców i beneficjentów programu, od poniedziałku do piątku, w godz. 8.00-16.00, pod numerem telefonu 22 340 40 80.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował także kalkulator dotacji. To nowe narzędzie ułatwi wnioskodawcom wyliczanie dotacji na planowane przedsięwzięcie w zależności od wybranych zadań kwalifikujących się do dofinansowania. Innym udogodnieniem jest możliwość wydłużenia terminu realizacji przedsięwzięcia o maksymalnie sześć miesięcy. To rozwiązanie dotyczy sytuacji niezależnych od beneficjenta, w szczególności ze względu na epidemię Covid-19. Chcąc wydłużyć okres realizacji przedsięwzięcia, konieczne będzie złożenie stosownego wniosku do właściwego terytorialnie wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej, który oceni jego zasadność i podejmie decyzję. Zmiana dotyczy umów zawartych w ramach wszystkich dotychczasowych wersji programu.

„Czyste Powietrze” to program z budżetem 103 mld zł na lata 2018-2029. Jego celem jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych przez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Do 16 października, za pośrednictwem wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, złożono w sumie ponad 172 tys. wniosków o dofinansowanie, na łączną kwotę prawie 3,3 mld zł. (kredo)


W Kiczycach uczą jeszcze lepiej

Jest nowa pracownia!

Mamy kolejną działającą „Zieloną Pracownię” w regionie, która powstała dzięki wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Władze gminy Skoczów, z burmistrzem miasta Mirosławem Sitko i jego zastępcą, Andrzejem Bubnickim na czele, dokonały oficjalnego otwarcia klasy „EKO+logika” w Szkole Podstawowej im. Orła Białego w Kiczycach.

Placówka oświatowa otrzymała z katowickiego funduszu 29 999,75 zł na realizację nowej klasy w konkursie „Zielona Pracownia 2020”. We wcześniejszym etapie rywalizacji – „Zielona Pracownia Projekt 2020” – pozyskano dodatkowo 7 499,95 zł. Pracownia powstała na potrzeby nauk przyrodniczych, biologicznych, ekologicznych, geograficznych, geologicznych czy chemiczno-fizycznych. Na jednej ze ścian znajduje się fototapeta przedstawiająca Układ Słoneczny. Nowe stoliki i uczniowskie krzesła rozmieszczone zostały w kształt podkowy, tak aby w centralnym miejscu pomieszczenia mogła się znaleźć mobilna szafka do doświadczeń i eksperymentów. Udało się kupić także inne nowe meble – szafki, półki na pomoce dydaktyczne, biurko i krzesło dla nauczyciela, a ponadto sprzęt multimedialny i mikroskopy cyfrowe. Sporą część budżetu przeznaczono na zakup pomocy dydaktycznych.

Nowoczesna klasopracownia fizyczno-przyrodnicza pod nazwą „Eko+logika” pomoże młodym ludziom zrozumieć w ciekawy sposób trudne zagadnienia, dotyczące m.in. odnawialnych źródeł energii, zanieczyszczenia gleby, powietrza i wód, segregacji śmieci oraz utylizacji odpadów. Projekt przewiduje też wycieczki terenowe, a ponadto zajęcia warsztatowe, podczas których – dzięki nowym pomocom dydaktycznym – uczniowie będą mieli okazję przeprowadzać liczne badania i doświadczenia. (kredo)


Fundusz ogłosił konkurs plastyczny

Powietrze jak malowane

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach organizuje konkurs plastyczny „Tak dla czystego powietrza”. Prace można wysyłać do 13 listopada, do godz. 15.00.
W plastyczne szranki mogą stanąć uczniowie szkół podstawowych i podopieczni świetlic środowiskowych ze Śląska. Rywalizacja odbędzie się w pięciu kategoriach wiekowych dla dzieci i młodzieży (od 6 do 15 lat). Praca konkursowa musi być tematycznie związana z przyrodą i zmianami, jakie zaszły lub powinny zajść w otoczeniu uczniów dzięki pieniądzom z Unii Europejskiej wykorzystanym na ochronę środowiska, w tym na ochronę powietrza.
Technika plastyczna jest dowolna, zaś praca musi mieć format A3. Zgłoszenia należy wysłać na adres ul. Plebiscytowa 19, 40-035 Katowice, koniecznie z dopiskiem „Konkurs plastyczny”. Osobą odpowiedzialną za organizację Konkursu Plastycznego ze strony Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach jest Małgorzata Gałuszka, tel. 32 6032 398, e-mail: [email protected]. Jury oceni prace 20 listopada. Wyniki będą podane na stronie internetowej WFOŚiGW w Katowicach, a nagrody zostaną wręczone w grudniu. (klk)

Wydanie nr 39 z dnia 2.10.2020 r.


Remizy wołają o pomoc

Fundusz dla strażaków

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach uruchomił dwa nowe programy, które pozwalają na dofinansowanie ochotniczych straży pożarnych. Pieniądze przeznaczone na dotacje oraz pożyczki to łącznie 3,4 mln zł. Mają trafić do jednostek na termomodernizację strażackich remiz i zakup sprzętu gaśniczego.

– Fundusz od lat finansuje wymianę samochodów strażackich i sprzętu, ale zauważyliśmy, że ich siedziby wołają o pomoc. Postanowiliśmy więc wyjść im naprzeciw i uruchomiliśmy pierwszy w Polsce program wsparcia dla ochotniczych straży pożarnych z naszego województwa. Spodziewamy się, że skorzysta z tego około 30 jednostek – mówi Tomasz Bednarek, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
21 września uruchomiony został nabór wniosków na dofinansowanie w ramach programu „Przedsięwzięcia z zakresu ochrony powietrza wspierające działalność ochotniczych straży pożarnych, realizowanego przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej”. Można je składać do 30 października lub do wyczerpania kasy. Łączna pula pieniędzy przeznaczonych na ten cel to 3 mln zł, z czego 1 mln zł to dotacja, a 2 mln zł pożyczka.
– Zdecydowaliśmy się również na dodatkową pulę środków, w wysokości 400 tys. zł, na wsparcie finansowe na zakup wyposażenia dla OSP – dodaje Tomasz Bednarek. Także w tym przypadku termin przyjmowania wniosków upływa 30 października lub po wyczerpaniu puli.

Na realizację programu tzw. „małego strażaka” katowicki fundusz wyda w tym roku łącznie blisko 3 mln zł. Pieniądze trafią do ponad 300 jednostek OSP w województwie śląskim. Na zakup sprzętu i samochodów dla OSP i PSP, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach wspólnie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczyły w sumie blisko 20 mln zł. (kredo)

 


 

Zielono w Górkach Wielkich

W Szkole Podstawowej w Górkach Wielkich została otwarta Zielona Pracownia. Od początku obecnego roku szkolnego uczniowie korzystają z niej podczas różnych zajęć. Pracownia pozwala pogłębiać wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych i ekologii. Lekcje teraz są jeszcze ciekawsze.

Uczniowie mają ponadto okazję, żeby poznać bliżej różnorodność fauny i flory regionu oraz formy ich ochrony. Praktycznym przykładem jest pobliski Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy na górze Bucze.
Inwestycja została dofinansowana z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Pomoc wyniosła 30 tys. zł. (mark)

 


 

4 godziny, 40 mieszkańców, 9 wniosków

Eksperci przepytani!

W Strumieniu stacjonowało Mobilne Biuro Programu „Czyste Powietrze”. Była to dobra okazja do zdobycia informacji na temat dotacji do odnawialnych źródeł energii oraz wymiany źródła ciepła na ekologiczne.

Eksperci z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach odpowiadali na pytania mieszkańców dotyczące termomodernizacji czy wymiany tzw. kopciuchów oraz co najważniejsze, pomagali wypełniać wnioski o dotację, a także zapewnili możliwość ich złożenia na miejscu. Mobilne Biuro Programu „Czyste Powietrze” cieszyło się w Strumieniu dużym zainteresowaniem. Podczas niespełna 4-godzinnego dyżuru ekspertów z konsultacji skorzystało 40 mieszkańców, na miejscu udało się złożyć 9 wniosków.

Była to kontynuacja wakacyjnej akcji powstałej z inicjatywy ministra klimatu, Michała Kurtyki. Realizowana jest przez WFOŚiGW w Katowicach jako kolejny krok w celu poprawy jakości powietrza w naszym regionie. (klk)

 


 

Kanalizacja w Cieszynie dofinansowana

Rura dla Jastrzębiej

W Cieszynie rozbudowano miejską kanalizację sanitarną i położono jej odcinek w rejonie ulicy Jastrzębiej. Inwestycja umożliwiła podłączenie do sieci dwóch budynków mieszkalnych i kilku niezabudowanych nieruchomości. Nowa kanalizacyjna nitka ma długość prawie 190 m. Na realizację inwestycji miasto otrzymało dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości 70 tys. zł. Całe przedsięwzięcie kosztowało natomiast 109 800 zł.

Jak informuje cieszyński ratusz, miasto jest skanalizowane w 94,86 proc., a obszar tzw. aglomeracji – w 96,84 proc. Dostęp do kanalizacji ma 31 230 stałych mieszkańców nadolziańskiego grodu. – Aktualnie niepodłączone są pojedyncze domy. Mieszkańcy mogą zgłaszać chęć podłączenia do kanalizacji wnioskując w ramach realizacji programu lokalnych inicjatyw inwestycyjnych – mówi Katarzyna Koczwara, rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego w Cieszynie. (kredo)

 


Można powalczyć o 100 tys. zł

Szkoła z klimatem

Opracowanie planu adaptacji do zmian klimatu dla szkoły i jej sąsiedztwa to zadanie konkursowe, które zwycięskiej placówce może przynieść aż 100 tys. zł na realizację ekologicznego pomysłu uczniów. „Szkoła z klimatem” – ogólnopolski konkurs Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dla miejskich szkół ponadpodstawowych – jest elementem projektu ministra klimatu pn. „Miasto z klimatem”. Młodzieżowa rywalizacja wystartowała 16 września i potrwa do 15 lutego 2021 roku.

– Czekamy na kreatywne pomysły, jak przygotować szkołę i jej sąsiedztwo na zmiany klimatu. Nagrody czekają na najlepszych – główna to 100 tysięcy złotych na realizację zwycięskiego projektu, ale planujemy także wyróżnienia po 5 tysięcy złotych na działania edukacyjne dotyczące zmian klimatu – wyjaśnia przewodniczący komisji konkursowej Artur Lorkowski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Konkurs „Szkoła z klimatem” jest skierowany do publicznych i niepublicznych miejskich szkół ponadpodstawowych i ich zespołów z terenu całego kraju, które mają siedzibę w miastach. Uczestnikami mogą być zespoły projektowe uczniów (maksymalnie do 20 osób lub jedna klasa), pod kierownictwem opiekuna – nauczyciela, przy czym uczestnicy muszą być uczniami jednej szkoły w ramach klas w szkołach ponadpodstawowych.

Zadanie konkursowe polega na przygotowaniu planu adaptacji do zmian klimatu dla terenu szkoły i ewentualnie jej najbliższej okolicy, obejmującego propozycje działań adaptacyjnych, które mogłyby być wykonane na terenie należącym do szkoły i jej bezpośredniego sąsiedztwa – otaczających domów, ulic, placów, parków, budowli itp. Należy wykonać opis stanu obecnego otoczenia szkoły, zagrożeń związanych ze zmianami klimatu i zaproponować, także w formie rysunku, jak można poprawić tę sytuację. Zachęcamy szkoły w powiecie cieszyńskim do wzięcia udziału w tej ciekawej inicjatywie. (kredo)

 

 


 

Wydanie nr 35 z dnia 4.09.2020 r.

Lista ekologicznych rozwiązań

Łatwiej złożyć wniosek

Kalkulator do wyliczenia grubości ocieplenia budynków oraz rozszerzona baza urządzeń grzewczych – to wprowadzone ułatwienia dla osób starających się o dotację z programu „Czyste Powietrze”. Dzięki nim łatwiej będzie złożyć odpowiedni wniosek. Zwłaszcza że obecnie uruchomiono specjalną linię telefoniczną, dzięki której można liczyć na pomoc konsultantów.

Składając wniosek na termomodernizację, warto zajrzeć do specjalnego kalkulatora. Pomaga on wyliczyć grubość izolacji termicznej domu przy ociepleniu wybranych przegród budowlanych – m.in. ścian, stropodachu, podłóg – oddzielających pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanych. Parametry zostały dobrane tak, aby użytkownik mógł wybrać odpowiedni rodzaj i grubość materiału izolacyjnego, mając pewność, że po przeprowadzeniu termomodernizacji wybranych przegród będą one spełniać obowiązujące i przyszłe wymagania techniczne, które zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury wejdą w życie 31 grudnia. Nowe narzędzie jest intuicyjne i łatwe w obsłudze. Można z niego skorzystać na stronie czystepowietrze.gov.pl (zakładka „Warto wiedzieć”). Będzie też dostępne na portalu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Kolejnym ułatwieniem dla beneficjentów „Czystego Powietrza” jest baza ułatwiająca wybór urządzeń i materiałów, spełniających wymagania techniczne określone w programie. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozszerzył dotychczasową listę urządzeń grzewczych, która posłuży też do potwierdzania osiągnięcia efektu ekologicznego inwestycji. Docelowo planuje się, że w 2021 roku w „Czystym Powietrzu” kwalifikowane będą tylko materiały i urządzenia wpisane na „zieloną” listę.

– To narzędzie, które na pewno zaoszczędzi czas i przyspieszy weryfikację wniosków w programie, ale przede wszystkim przyczyni się, przez dobór wysokiej jakości urządzeń i materiałów, do redukcji emisji zanieczyszczeń ze spalania paliw w sektorze komunalno-bytowym i trwałej poprawy jakości powietrza – mówi Dominik Bąk, p.o. prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Kompleksowy katalog ZUM (zielonych urządzeń i materiałów) powstaje na bazie już funkcjonującej strony czyste-urzadzenia.ios.edu.pl i będzie zgodny z programem, w szczególności z kategoriami kosztów kwalifikowanych oraz wymaganiami technicznymi. Pod adresem lista-zum.ios.edu.pl znajdą się urządzenia grzewcze na paliwa stałe, ciekłe i gazowe, a także urządzenia wykorzystujące odnawialne źródła energii (kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne, pompy ciepła). Nowością będą dodatkowe elementy: materiały izolacyjne, stolarka okienna, drzwi zewnętrzne i garażowe. Aktualizacje są przewidziane do końca trwania programu w 2029 roku.
Bazę, która będzie eliminować występowanie przypadków nieuczciwej konkurencji ze strony firm producenckich, nadal będą współtworzyć producenci i autoryzowani dystrybutorzy urządzeń grzewczych. Żeby wpisać urządzenie bądź materiał na listę, wymagana będzie rejestracja na stronie. Zgłoszone urządzenia, po weryfikacji, zostaną umieszczone w ogólnodostępnej bazie, która będzie miała charakter informacyjny, a dodawane urządzenia będą uszeregowane w sposób losowy.

Pomoc on-line przyda się nie tylko wnioskodawcom czy beneficjentom programu, ale też wojewódzkim funduszom ochrony środowiska i gospodarki wodnej, bankom czy innym partnerom programu w celu weryfikacji sprzętu i materiałów, które są objęte wsparciem w ramach „Czystego Powietrza”.
Porady na temat programu można uzyskać pod numerem 22 340 40 80. Konsultanci będą dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-16.00. Pomoc ma działać przez 2,5 roku. (klk)


Loty patrolowo-gaśnicze na Śląsku

Na pomoc lasom

Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach i Opolu dofinansują loty patrolowo-gaśnicze na terenach leśnych województwa śląskiego. Na ten cel przekazano ponad 350 tys. zł.
Umowę w tej sprawie podpisali na lądowisku śmigłowcowym w Brynku, Tomasz Bednarek, prezes WFOŚiGW w Katowicach i Józef Kubica, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. W uroczystości uczestniczył również minister środowiska, Michał Woś. – Od kilku lat obserwujemy w naszym kraju narastający problem zagrożenia suszą. Zimy są coraz cieplejsze, a lata bardziej upalne; zaczyna ubywać wody w rzekach i w glebie. Stąd m.in. takie programy jak „Moja Woda”, które mają spowodować zatrzymanie i wykorzystywanie deszczówki oraz wód roztopowych. Susza to też olbrzymie zagrożenie pożarowe dla lasów, które jak mówi porzekadło „rosną długo, a płoną szybko”. Dlatego tak ważna jest ciągła obserwacja lasów, ich nadzór, a w razie konieczności szybka reakcja – mówi Tomasz Bednarek.

Oba fundusze – katowicki i opolski – dofinansują loty patrolowe i gaśnicze łączną kwotą ponad 350 tys. zł. Loty będą realizowane na terenach leśnych województwa śląskiego do końca września. Używane do tego będą: śmigłowiec wyposażony w urządzenie gaśnicze oraz trzy samoloty gaśnicze jednopłatowe Dromader. W planach jest wykonanie minimum 120 godzin lotów patrolowo-gaśniczych przez cały okres zagrożenia występowania pożarów. – Chodzi o to, żeby jak najszybciej zlokalizować miejsce ewentualnego pożaru, rozpocząć gaszenie i zminimalizować straty. Środki pozwolą też na sprawniejszą koordynację akcji gaśniczej i dostarczenie nieocenionych informacji dostępnych przy obserwacji z powietrza – wyjaśnia Tomasz Bednarek.

Śmigłowiec oraz samoloty patrolowo-gaśnicze odpowiedzialne będą za lokalizację pożarów oraz szybkie rozpoczęcie akcji gaśniczej i powstrzymanie pożaru do momentu dotarcia na miejsce sił naziemnych. Samoloty i śmigłowiec potrzebują zaledwie kilkunastu minut, aby uzupełnić zapas wody i ponownie dotrzeć na miejsce akcji gaśniczej. Duża liczba punktów czerpania wody daje możliwość szybkiego dotarcia i powrotu w rejon pożaru, aby kontynuować akcję gaśniczą. – Mieliśmy w tym roku gigantyczny pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym. Gdyby nie zaangażowanie pilotów śmigłowców i samolotów – floty, którą dysponują Lasy Państwowe, gdyby nie szybkie skierowanie tam tych sił, to z pewnością ten pożar nie byłby tak sprawnie ogarnięty – wyjaśniał minister środowiska Michał Woś. (klk)


Ograniczyć populację szkodników

W walce z kornikami

Jeszcze niedawno nie był widywany w Beskidach. Teraz jednak staje się i u nas coraz bardziej popularny. Mowa o korniku zrosłozębnym, który, jak informują Nadleśnictwo Ustroń oraz Nadleśnictwo Wisła, atakuje w ostatnim czasie świerki w regionie. Wraz z innymi chrząszczami stanowi niemałe zagrożenie dla otaczającej nas przyrody.

Lato w kalendarzu leśników to czas, w którym szczególnie intensywnie prowadzone są działania z zakresu ochrony lasu. Specjaliści bacznie monitorują zwłaszcza populację szkodliwych owadów zagrażających istnieniu drzew. W Beskidach szczególnie niebezpieczne są populacje chrząszczy, zwłaszcza z podrodziny kornikowatych, do których należą kornik drukarz, rytownik, kornik zrosłozębny, modrzewiowiec oraz drwalnik paskowany. Stąd też leśnicy starają się ograniczyć i kontrolować zachowanie i rozwój tych osobników.

W tym celu w lasach ustawiane są pułapki feromonowe, które są na bieżąco kontrolowane. Tylko na terenie Nadleśnictwa Ustroń jest ich około 1,5 tys. Pułapki mają postać specjalnych pojemników, wewnątrz których umieszcza się feromon, czyli aktywną fizjologicznie substancję chemiczną produkowaną przez zwierzęta i rośliny. Wabią one szkodniki, dzięki czemu możliwe jest ograniczenie ich liczebności. Co ważne, ich zadaniem nie jest wyniszczenie gatunku, a jedynie częściowe usunięcie z zagrożonych obszarów. Pułapki feromonowe spełniają też rolę prognostyczną. Po ilości złapanych osobników określa się również termin rójki szkodników oraz stopień zagrożenia dla lasu. Dużą ich zaletą jest to, że nie zatruwają środowiska naturalnego ani w żaden sposób nie zaburzają równowagi ekologicznej.

Obok pułapek feromonowych leśnicy zostawiają w lesie także pułapki klasyczne. W tym celu wykorzystywane są m.in. drzewa powalone przez wiatr. Mają one za zadanie ściągnąć owady, które w pierwszej kolejności zasiedlają właśnie pozostawione rośliny. Gdy leśnicy dostrzegą szkodniki, wówczas drzewo wywozi się z lasu lub koruje. Pułapki klasyczne są dodatkowym narzędziem oceny stanu sanitarnego lasu, również z powodu ich losowego umiejscowienia. (klk)